Arnavutça Kur’an Meali Bağlamında Kādiyânîliğin Mesihlik/Mehdilik Anlayışı

Authors : Abdylkader DURGUTİ

Pages : 803-835

Doi:10.47424/tasavvur.1274244

View : 79 | Download : 60

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kādiyânîlik, Mirza Gulam Ahmed’in fikirleri çerçevesinde, 19. yüzyılın sonlarında Hindistan’da ortaya çıkmış bir mezheptir. Gulam Ahmed, müceddid, mehdi, mesih ve nebi gibi mesiyanik iddialarla ortaya çıkmıştır. Gulam Ahmed’in kendini kurtarıcı ilan ettiği dönem, İngilizlerin Hindistan’ı işgal etme planları nedeniyle toplumda yaşanan büyük ümitsizlik ve hayal kırıklığının meydana geldiği 18. yüzyıla denk gelmektedir. Gulam Ahmed, cihadın kılıçla değil barışla gerçekleşeceğini söylemiştir. Bunun için de kendisinin Allah tarafından görevlendirildiğini iddia etmiştir. Gulam Ahmed’in bu iddiaları nedeniyle Kādiyânîlik İslam dünyasında “İslam dışı” bir mezhep olarak ilan edilmiştir. Bu nedenle mezhep taraftarları Hindistan dışında başka ülkelere gitmek zorunda kalmışlardır. Gittikleri yerler arasında Balkan ülkeleri de bulunmaktadır. Balkanlarda Kādiyân Ahmedîlerin izlerine ilk olarak 1929’da rastlanmıştır. Balkanlarda sosyal organizasyonlar, kitap tercümeleri, insani yardımlar ve eğitim gibi birçok alanda faaliyetler yürütmüşlerdir. 1990 yılında Kādiyânî Muhammed Zakaria Khan tarafından Kur’ân Kādiyânî mezhebi görüşleri çerçevesinde Arnavutçaya çevrildi. Bu durum onlar için dönüm noktası olmuştur. Khan, bu mealiyle Balkanlarda Kādiyânî mezhebinin önemli bir şahsiyeti haline gelmiştir. Bu çalışmada Khan’ın, Kādiyânî mezhebinin mehdilik ve mesihlik konuları açısından yorumladığı ayetler ele alınmaktadır. O, söz konusu ayetlerde Gulam Ahmed’in mehdi ve mesih olduğunu ispat etmeye çalışmaktadır. Yöntem olarak Kādiyânî kaynakları ve konuyla ilgili bilgi veren klasik İslam kitapları kullanılmıştır.
Keywords : İslam Mezhepleri Tarihi, Kādiyânîlik, Arnavutça, Kurân, Meal