Ezârika`nın İsti‘râz Uygulaması ve Dârülharp Etkisi

Authors : Yusuf Sansarkan

Pages : 875-897

Doi:10.47424/tasavvur.1553690

View : 94 | Download : 97

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Tahkim hadisesinde çağrı Kurʼan\\\'a yapıldığı halde hakemliği iki insanın yapacağı anlaşılınca, Hâricî zihniyettekiler Allah\\\'ın hükmünün uygulanma-dığını savunmaya başlamıştır. Hz. Ali\\\'ye tabi oldukları için hükmün uygu-lanmasını ondan isteyen Hâricîler, istediklerini alamayınca koparak ayrı bir grup kurmuştur. Hâricîler Allah\\\'ın hükmünü kusursuz işlemek için çıktıkları yolda, kendileri gibi düşünmeyenlerin kanını helal saymıştır. 64/683 yılında, bir bölünme sonucu doğan Ezârika isimli Hâricî grup, yaşadıkları yerleri dârülislâm, Müslümanların yaşadığı diğer toprakları dârülharp kabul etmiş ve dârülharptekileri kim olduğuna bakmadan katletmiştir. Çalışmanın ama-cı, Ezârika\\\'nın Müslümanlara yönelik eylemlerinde dârülharbin etkisine de-ğinmektir. Erken dönemde Müslümanlara korku ve dehşet saçan zihniyetin yok olmaması ve günümüze kadar devam etmesi, konu üzerine yapılan ça-lışmaları önemli hale getirmektedir. Araştırma isti‘râzın ne olduğu, nasıl uygulandığı ve dârülharple ilişkisi çerçevesinde, Muhakkime-i Ûlâ ve Ezâri-ka örnekleriyle sınırlandırılmıştır. Araştırma, öldürme eğilimindeki Hâricîle-rin ilk etapta insanların tahkime karşı olup olmadıklarını anlamak amacıyla sorguladığı ve karşı olmayanları öldürdüğü; Ezârika\\\'nın kuruluşundan son-ra ise kendi toprakları dışındaki yerleri dârülharp kabul ederek dışarıda ka-lanlardan güç yetirebildiğini sorgusuzca katlettiği sonuçlarına ulaşmıştır.
Keywords : İslâm Mezhepleri Tarihi, Havâric, Ezârika, İsti‘râz, Dârülharp