ODKA Bölgesinde Uluslararası Denizciliğin Politik Ekonomisi: Yemen’de Vekalet Savaşı Örneği

Authors : Meysune YAŞAR, Çağla VURAL

Pages : 111-122

View : 27 | Download : 10

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma İran ve Suudi Arabistan arasında 2015 yılından bugüne Yemen’de süregelen vekalet savaşını deniz güvenliği ve ekonomi politik bağıntıları üzerinden incelemektedir. Çalışma, İran ve Suudi Arabistan arasındaki savaşın mezhepsel temellerden öte deniz güvenliği ve politik ekonomi denklemi üzerinden şekillendiğini iddia etmektedir. Bu iddia üzerinden öncelikli olarak denizcilik stratejisine dair temel kavramlar üzerinde durulmaktadır. Deniz iletişim hatları insert ignore into journalissuearticles values(sea lines of communications); ve boğum noktaları insert ignore into journalissuearticles values(choke points); olarak ele alınan bu kavramlar birinci bölümde ele alınmakta ve deniz stratejisti Alfred Mahan’ın üzerinde önemle durduğu stratejik yaklaşımları doğrultusunda değerlendirilmektedir. Birinci bölümde bu değerlendirmelerin Ortadoğu’ya yansımaları da kısaca ele alınırken, ikinci bölümde İran ve Suudi Arabistan ilişkilerinin tarihi arka planına kısaca değinilmektedir. Bu bölümde Yemen savaşının sebeplerine dair ortaya konulan mezhebe dayalı açıklamaların ne derece yerinde olduğu tartışılmaktadır. Üçüncü bölümde ise savaşın deniz güvenliği ve politik ekonomi bağıntıları üzerinden değerlendirmesi yapılmaktadır. Bu bölümde esas olarak İran ve Suudi Arabistan’ı savaşa iten unsurlar iki devletin deniz güvenliğine yaklaşımları ve politik ekonomi hedefleri üzerinden ele alınmaktadır. Üzerinde durulan bu temalarla birlikte çalışma iddia etmektedir ki, her iki devlet için de Yemen savaşı bölgesel bir mücadelenin ve rekabetin ötesinde uzun vadeli deniz gücünün tesis edilmesi hedefine hizmet etmektedir.
Keywords : İran, Suudi Arabistan, Yemen Vekalet Savaşı, Deniz Güvenliği, Politik Ekonomi