Тыва Дылдың Диалектилерин Шинчилеп Келгени, Амгы Үеде Байдалы

Authors : Елена Манданооловна Куулар

Pages : 61-70

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2019-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Ажылда тыва дылдың диалектилериниң шинчилеттинип келгенин, диалектилерниң болгаш аялгаларның амгы үеде байдалының дугайында бижээн. Тургустунарының мурнунда үеге чедир тыва дылды шинчилеп Тыва бижик келгениниң дугайында кыска медээлерни  киирген.  Тыва  дылдың  диалектилерин  шинчилээриниң  чаа үе-  чадазын  айтып,  амгы  үеде  бөлүктээшкин  ёзугаар  тыва  дыл  дөрт  диалектилиг  болгаш   ийи   холушкак   аялгалыг   деп   аңгылавышаан,   тус-тус   диалектилерниң  девискээрлерин, ылгавырлыг демдектерин болгаш оларга хамаарышкан эртем ажылдарын айыткан. Оон аңгыда Тывадан дашкаар девискээрлерде бөлүк чурттап чоруур этниктиг тываларның чугаазының дугайында медээлерни киирген. Özet Bu makalede Tuva ağızlarının geçmişten günümüze araştırılması, ağızların ve alt ağızların günümüzdeki durumu ele alınmıştır. Tuva alfabesinin oluşturulmasına kadarki dönemde Tuvaca araştırmaları üzerinde de kısaca durulmuştur. Tuva ağız araştırmaları ile ilgili yeni girişimler ortaya konarak Tuva ağızlarının tasnifi yapılarak dört ağız ve iki karışık alt ağız olarak sınıflandırılmış, bu ağız bölgeleri ve ağzılar arasındaki farklılıklar ve bunlarla ilgili bilimsel çalışmalar değerlendirilmiştir. Ayrıca, Tuva Cumhuriyeti dışındaki sahalarda topluluklar hâlinde yaşayan Tuvaların dili hakkında da bilgiler verilmiştir.
Keywords : тыва дыл, диалектилерниң бөлүктээшкини, диалект, аялга, диалект онзагайлары, диалектизм, Tuvaca, ağızların tasnifi, ağız, alt ağız, ağız özellikleri