Кур – Хүндүткелдиг Эт (Моолда Тывалар)

Authors : полина СЕРГЕЕВНА СЕРЕН

Pages : 105-108

View : 14 | Download : 19

Publication Date : 2019-04-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Моолдуӊ Баян-ϴлгий аймактыӊ Цэнгэл сумузунда, Ховд аймакта база Хѳвсѳгѳл аймактың Цагааннуур сумузунда чурттап турар тывалар бо хүннерге чедир ёзу- чанчылдарында, амыдыралында курну ажыглап турар. Кур кижилернин хүндүткелдиг, үнелиг эди болуп артпышаан. Янзы-бүрү ужур-дузалыг болуп, илерээшкин, тускай демдекти илередип турар. Авторнуӊ Моолдуң Хомду, Баян-ϴлгий, Хѳвсѳгѳл аймактарынга ажыл аайы-биле аңгы- аңгы чылдарда каш удаа барып чорааш, дыңнап бижээн чүүлдеринге даянып бижээн. Моол чонда, Россияныӊ тываларында, бурят чонда дѳмей чүүлдер бар. Özet Moğolistan`ın Bayan Ölgiy eyaletinin Tsengel ilçesinde, Hovd`da ve Hövsgöl eyaletinin Tsagaannuur ilçelerinde yaşayan Tuvalar, bugüne kadar hayatlarında, gelenek göreneklerinde kuşağı etkili bir şekilde kullanmışlardır. Kuşak, onlar için oldukça saygın ve değer biçilemez bir eşya olarak varlığını korumaktadır. Kuşak, çeşitli anlamları ifade eden, yüksek öneme sahip, özel imleri ifade eden bir giyimdir. Bu makale, Moğolistan`ın Hovd, Bayan-Ölgiy, Hövsgöl eyaletlerinde farklı yıllarda yapılmış olan araştırma gezilerinden derlenen malzemeye dayandırılarak oluşturulmuştur. Kuşağın Tuvaların yaşamında nasıl bir öneme sahip olduğu, hangi geleneklerde nasıl yaşatıldığı üzerinde durulmuş, Moğol, Buryatlar ve Rusya Federasyonu içindeki Tuva Cumhuriyetinde yaşayan Tuvalarda da benzer geleneklerin olduğu vurgulanmıştır.
Keywords : тывалар, даштыкыда тывалар, Цэнгэл, Ховд, Цагааннуур, ѳг бүле ёзулалдары, ёзу чаңчыл, хеп, кур, куржак, бѳрт, Tuvalar, Moğol Tuvaları, Tsengel, Hovd, Tsagaannuur, gelenek görenek, giyim, kuşak, börk