Kaşkay Türkçesinde Birincil Uzun Ünlüler

Authors : Moslem REZAEİ AMALEH

Pages : 159-188

View : 41 | Download : 10

Publication Date : 2022-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kaşkay Türkçesi, Eski Oğuzcanın bazı özelliklerini koruması sebebiyle özellikle Oğuzca araştırmalarında önemlidir. Ancak bazı problemlerden dolayı bu Türk lehçesi bugüne kadar iyice araştırılmamış ve birçok yönden söz konusu Türk lehçesinin araştırılması 21. yüzyıla kadar ertelenmiştir. Kaşkay Türkçesinin daha iyi tanınması için, Kaşkay Türkçesindeki birincil uzun ünlülerin varlığı ve izleri araştırılmaya değer konular arasındadır. Kaşkay Türkçesinde Ana Türkçe döneminden kalan birincil uzunlukların bir kısmı korunmuş, bir kısmı düzenli ve anlamlı bir şekilde başka fonetik olaylara yol açmış, bir kısmı ise kısalmıştır. Birincil uzun ünlülerin niceliğindeki değişme; ikizleşme, ön damaksıllaşma, ötümlüleşme, türeme, düzleşme, genişleme ve daralma gibi farklı ses değişimlerine yol açmıştır. Kaşkay Türkçesinde birincil uzunlukların en belirgin, güvenilir ve istinat edilebilir belirtisi ünsüz ikizleşmesidir. Bu çalışmada karşılaştırmalı yöntemle, Kaşkay Türkçesinde olan birincil uzun ünlülerin varlığı; Ana Türkçe, Eski Türkçe ve Çağdaş Türk Lehçeleri ile karşılaştırılarak ele alınmıştır. Bu incelemede birincil uzun ünlülerden doğan ikiz ünlüye sahip kelimeler ve başka örnekler de gösterilmiş, aynı zamanda Türkçede birincil uzun ünlülerin varlığı yönündeki iddialara yeni örnekler eklenerek bu fonetik olayın daha fazla aydınlatılmasında katkıda bulunulmuştur.
Keywords : Kaşkay Türkçesi, Kaşkayca, ses bilgisi, birincil uzun ünlüler, Oğuzca