Türkiye’de Yoğun Ekim Alanına Sahip Arpa (Hordeum Vulgare L.) Çeşitlerinin Destek Sulamalı ve Yağışa Dayalı Şartlarda Değerlendirilmesi

Authors : Hüsnü AKTAŞ

Pages : 86-97

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2017-10-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de tescilli 10 arpa çeşidi insert ignore into journalissuearticles values( Hordeum vulgare L.); 2011-12 ve 2012-13 sezonunda Diyarbakır’ın Çınar ilçesinde hem destek sulamalı hem de yağışa dayalı şartlarda tesadüf blokları deneme deseninde dört tekerrürlü denemeler kurularak, stabilite ve kuraklığa dayanıklılık parametreleri bakımından varyans analizi ve GGE-biplot metdodu kullanılarak değerlendirilmiştir. İki yıllık ortalama verilere göre çeşitlerin sulu koşullarda tane verimi 417 - 578 kg/da, yağışa dayalı şartlarda  ise 281 - 391 kg/da arasında değişmiştir. Sulu ve yağışa dayalı şartların ortalama değerleri sırasıyla, bintane ağırlığı için 41 g ve 38 g, hektolitre ağırlığı 68 kg/hl ve 62 kg/hl, metre karede başak sayısı 513 adet/m 2 ve 367 adet/m 2 olarak kaydedilmiştir. GGE-biplot sonuçlarına göre tane verimi bakımından G3 ve G5 çeşitleri en stabil ve en yüksek tane verimine sahip çeşitler olurken, G10, G9 yüksek tane verimine sahip fakat spesifik alanlara uygun genotipler olarak belirlenmiştir. Sulu ve yağışa dayalı şartlarda tane verimi ve incelenen özellikler açısından G3, G9, G5 ve G10 en yüksek değerlere sahip çeşitler olarak belirlenmiştir. Kuraklık dayanıklılık parametrelerinden YI, HM, GMP, STI ve MP yağışa dayalı şartlardaki verim insert ignore into journalissuearticles values(Ys); ile ilişkili bulunurken, bu parametrelerin kuraklığa tolerant çeşit geliştirme çalışmalarında kullanılabileceği tespit edilmiştir. Bu kuraklık dayanıklılık göstergeleri bakımından istenilen özelliklere sahip genotip  poligonun köşesinde yer alan G9 çeşidi olurken, TOL parametresi ise sulu şartlardaki verim ile ilişkili bulunmuştur. 
Keywords : Arpa, kuraklık parametreleri, GGE biplot, tane verimi, stabilite