Biyoçeşitlilik Gölge Fiyatının Doğal Kaynak Yönetiminde Kullanımı Üzerine: Uludağ Milli Parkı Örneği

Authors : Serkan GÜRLÜK

Pages : 234-246

Doi:10.33462/jotaf.749509

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2021-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Biyolojik çeşitlilik, insanoğluna kullanım ve kullanım dışı pek çok değer sağlamasına rağmen ekonomik sistemde bu hizmetlerin değerleri dikkate alınmadığı için yok oluşlarına şahit olmaktayız. Eczacılık hammaddesi sağlama değeri, tarımsal germaplazma destek değeri, ekoturizm değeri ve ekosistem değeri gibi değerler aslında ekonomik hayatın işleyişinde önemli rolleri olan hizmetlerdir. Bu çalışmanın amacı, biyolojik çeşitliliğin dağ-orman ekosistemlerindeki değerini ortaya koymak ve doğal kaynak yönetimindeki etkilerini incelemektir. Bursa Uludağ Milli Parkı’nın insert ignore into journalissuearticles values(UMP); doğal kaynak değerlerinden biri olan biyolojik çeşitliliğin değeri, optimal orman rotasyonunu hesaplama sürecine dahil edilerek, biyolojik çeşitlilik değerinin dikkate alınmadığı durumdaki Faustmann yaklaşımı ile biyolojik çeşitlilik değerinin dikkate alındığı Hartman yaklaşımları karşılaştırılmıştır. UMP’nin Faustmann yaklaşımıyla hesaplanmış temel modelde yaklaşık 44 yıllık rotasyona sahip olduğu sonucuna varılmıştır. UMP, 44. yılda 956 USD Ha-1 net bugünkü değere ulaşmaktadır. UMP’nin gerçek alanı ile değerlendirildiğinde, en yüksek bugünkü değeri, 12.2 milyon USD olarak hesaplanmıştır. UMP’nin biyolojik çeşitlilik akış değerinin dikkate alındığı Hartman rotasyonunda 44 yıl olan önceki rotasyon süresinin, 53 yıla yükseldiği gözlemlenmiştir. Hartman rotasyonunda 53. Yılda 5.294 USD Ha-1 bugünkü değerine ulaşılmaktadır. Elde edilen sonuçlar, UMP’nin toplam alanına genelleştirildiğinde aslında biyolojik çeşitliliğin ne kadar değerli bir ekosistem hizmeti sağladığı ortaya konulmuştur. Rotasyon başlangıcındaki biyolojik çeşitlilik değeri insert ignore into journalissuearticles values(gölge fiyatlarla hesaplanan); yeterli büyüklükte ise optimum rotasyon süresinin sonsuza uzaması muhtemeldir. Bu durumda söz konusu doğal kaynağın ekolojik olarak çok hassas doğal kaynaklardan biri olduğu ve kamusal tahsis kararlarında çok dikkatli olunması gerektiği anlaşılır. Ülkemizde hassas ekosistemlerin bulunduğu alanlar net bir şekilde belirlenmeli ve bu tür alanların yönetimi için pek çok ilgi grubunun yer aldığı danışma kurulları oluşturulmalıdır. Çalışmada kullanılan ‘etki transferi’ ve karbon sekurizasyonu ile eşleştirilen ‘birincil üretim ağı’ yöntemlerinin de kullanımıyla belirlenen biyolojik çeşitlilik akış değeri, Faustmann ve Hartman orman rotasyonu belirleme yaklaşımları ile ilgili kıymet takdiri literatürüne katkıda bulunmaktadır.
Keywords : Faustmann orman rotasyonu, Hartman orman rotasyonu, Çevresel değerleme, Bursa, Birincil üretim ağı