Çukurova Koşullarında Yetiştirilen Tatlı Sorgum Genotiplerinin Selülozik Biyoetanol Veriminin Belirlenmesi

Authors : Mine AKSOY, Ayşegül ÇELİK, Mahmut DOK, Celal YÜCEL, Kadir AYDIN

Pages : 61-70

Doi:10.33462/jotaf.1065433

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2023-01-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Tatlı sorgum bitkisi ve özsuyu alındıktan sonra geriye kalan posası birinci nesil biyoetanol, hayvan yemi, gübre, biyoyakıt ve selülozik biyoetanol üretimi gibi çeşitli amaçlar için değerlendirilmektedir ve geniş kullanım alanlarından dolayı gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, farklı tatlı sorgum genotiplerinin özsuyu alındıktan sonra geriye kalan saplarında insert ignore into journalissuearticles values(posasında); teorik selülozik biyoetanol potansiyelinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla yurt içi ve yurt dışındaki değişik kaynaklardan temin edilen 21 farklı tatlı sorgum insert ignore into journalissuearticles values(Sorghum bicolor var. saccharatum insert ignore into journalissuearticles values(L.); Mohlenbr.); genotipi materyal olarak kullanılmıştır. Tarla denemeleri, Çukurova insert ignore into journalissuearticles values(Adana); ikinci ürün koşullarında 2016 ve 2017 yıllarında yürütülmüştür. Bitkilerin hasadı, salkımdaki tanelerin süt-hamur olum dönemine denk gelen tarihlerde yapılmıştır. Hasat edilen bitkilerin yaprakları ve salkımları ayrıldıktan sonra saplar ekstrakte edilip özsuyu alınmıştır. Özsuyu alınan saplar insert ignore into journalissuearticles values(posalar); kurutulduktan sonra selüloz ve hemiselüloz analizleri yapılmış ve teorik selülozik biyoetanol verimleri kuru madde bazında L ton-1 ve L da-1 cinsinden hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda iki yıllık ortalamalara göre; tatlı sorgum genotiplerinin selüloz içeriğinin %33.21-45.13, hemiselüloz içeriğinin %20.63-25.36, teorik selülozik biyoetanol veriminin ise 183.7-231.0 L ton-1 kuru madde insert ignore into journalissuearticles values(KM); ve 297.4-767.6 L da-1 insert ignore into journalissuearticles values(KM); arasında değiştiği saptanmıştır. Araştırmada özsuyu alındıktan sonra kalan posanın selülozik biyoetanol üretimi amacıyla kullanılabileceği ve Grass1, Tracy, UNL-Hyb-3 ve No91 genotiplerinin birim alanda 600 L da-1 üzerinde selülozik biyoetanol üretme kapasitesi ile öne çıkan genotipler oldukları görülmektedir. Tatlı sorgum bitkisinin özsuyundan biyoetanol elde edilmesi ve ayrıca geriye kalan küspesinden de selülozik biyoetanol üretilmesi ile yüksek biyokütle potansiyeline sahip bitkinin tamamından yararlanılarak daha fazla biyoetanol elde edilebileceği ve böylece yenilenebilir enerji kaynağı olarak sürdürülebilirlik, çevre ve ekonomi gibi çeşitli açılardan avantajlar sağlanabileceği sonucuna ulaşılmaktadır.
Keywords : Tatlı sorgum, Genotip, Küspe, Selülozik biyoetanol, Verim