Yapay Sinir Ağı ve Box-Jenkins Modeli ile Yazıcı Sarf Malzemelerinin Analizi ve Modellenmesi: Irak Örneği

Authors : Ban ALMAHMUD, Mehmet ALBAYRAK

Pages : 1-8

Doi:10.35354/tbed.664956

View : 19 | Download : 5

Publication Date : 2020-02-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Özet: Bu çalışmada, Irak’ta verilen süre aralığında toplanan verilerden yazıcı sarf malzeme satışları öngörüsünde bulunabilmek amacıyla, Box-Jenkins insert ignore into journalissuearticles values(B-J); ve Yapay Sinir Ağları insert ignore into journalissuearticles values(YSA); yöntemleri kullanılarak analizler ve geleceğe dönük öngörüler yapılmıştır. Toplam 132 gözlemden oluşan, Ocak 2008 ile Aralık 2018 arasındaki süreçte, yazıcı sarf malzemelerinin satış miktarları ele alınarak buna ait zaman serisi analiz edilmiştir. Çalışmada B-J metodu uygulanarak veri temsili için Otoregresif ve Bütünleşik Otoregresif Hareketli Ortalama insert ignore into journalissuearticles values(ARIMA); yöntemleri kullanılmıştır. Analizler sonucunda oluşturulan farklı modellerin arasında en uygun modelin ARIMA insert ignore into journalissuearticles values(0,1,0); insert ignore into journalissuearticles values(0,0,1); olduğu sonucuna varılmıştır. Bu modelin seçilme nedeni, öngörü doğruluğu kriteri sayılan Hata Karelerinin Ortalama Kökü insert ignore into journalissuearticles values(RMSE); ve Ortalama Mutlak Hata insert ignore into journalissuearticles values(MAPE); değerleridir. YSA ile modelleme yapıldığında ise farklı modeller test edilmiş, kurulan modellerin içinde en uygun modelin çok katmanlı YSA insert ignore into journalissuearticles values(5.5.1); modelinin olduğunu görülmüştür. Bu iki farklı yöntem arasında RMSE ve MAPE kıstası kullanılarak öngörünün doğruluğu ve performans yönünden karşılaştırma yapılmıştır. B-J ve YSA modelleri kendi arasında kıyaslandığında çok katmanlı YSA modelinin en uygun model olduğu görülmüştür. Bu model ile yazıcı sarf malzeme satışları zaman serisinden yararlanılarak, ileriki yıllar için satış miktarı değerlerinin tahmini yapılabilmektedir.
Keywords : Yapay Sinir Ağı, Box Jenkins Modeli, Yazıcı Sarf Malzemeleri