Aşk Üzerine: Platon’u Jacques Lacan’la Okumak

Authors : Meltem Güler

Pages : 33-52

Doi:10.55256/temasa.1515861

View : 72 | Download : 71

Publication Date : 2024-12-12

Article Type : Research Paper

Abstract :‘Aşk nedir?’ sorusu, binlerce yıldır şairleri ve filozofları meşgul etmiştir. Aşkı yalnızca erdemlerini yücelterek övülen bir mucize olarak görmek mi, yoksa ardından çekilen acıyı ve çaresizliği dile getirerek acımasızlığını ve yanılsamalarını ifşa etmek mi? Aşk’ın ‘ne’liğine dair bu sorulara yanıt arayan bazı psikanalistler de ozanların ve felsefecilerin izinden gitmişlerdir. Lacan, aşkı ayrıntılı bir biçimde ele aldığı Seminer VIII’de (Transference -1960-1961), bu sorulara yanıt aramak için Platon’un Sempozyum (Συμπόσιον) metnini seçmiştir. Lacan, bu metni seçme sebebini açıklarken analitik pratiğin başlangıcında aşk olduğunu hatırlatır. Bu nedenle de Lacan Sempozyum’u (Şölen) bir tür psikanaliz seansı olarak ele alır ve aktarımı aşk gibi bir şey olarak tanımlar. Aktarım, aşkı sorgulayan bir şeydir; analitik düşüncenin bakış açısından, aşkın temel bir boyutu olarak ‘ikirciklilik’ olarak bilinen şeyi ortaya çıkaracak kadar derinlemesine sorgular. Bu tam da Sempozyum’da yer alan diyaloglarda gerçekleştirilen şeydir. Diyaloglardaki aşk tartışmasının biçimi, esasen aşkın özüyle yakından bağlantılıdır; ‘aşk’ adeta diyaloglardaki geçişlerden, iniş-çıkışlardan ve paradokslardan oluşur. Bu makale, Platon’un Sempozyum’unu Lacan’la birlikte okuyarak ve Sempozyum’daki tüm konuşmacıları sırasıyla ele alarak aşkın farklı yüzlerini ortaya koymakta, aşkın doğası ve ne olduğu meselesini psikanalitik teoriyle tartışmaktadır.
Keywords : Aşk, Felsefe, Psikanaliz, Platon, Jacques Lacan