60-72 Aylık Çocukların Canlılık Algısı Üzerine Bir İnceleme: Çocuklar Canlı ve Cansız Varlıklar ile İlgili Ne Düşünüyor?

Authors : Meryem TULUM, Elif ÖZTÜRK

Pages : 40-53

Doi:10.29228/mutead.4

View : 17 | Download : 11

Publication Date : 2021-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Erken yaşlarda doğa ile etkileşimde bulunulması bireyin doğaya karşı farkındalık, bağlılık ve sevgi geliştirmeleri ekolojik sorumlulukların gelişmesine olumlu  katkı sağlamaktadır. Fen ve doğa eğitimleri böylece keyifli bir meraka dönüşür. Bu noktadan hareketle, bu çalışmanın amacı beş-altı yaş grubu çocukların  canlı ve cansız varlık algılarını ve düşüncelerini incelemektir. Yapılan çalışma nitel bir yaklaşım ile ele alınmıştır. Bu nedenle araştırmada fenomenoloji olgu  bilim deseni kullanılmıştır. Dolayısıyla, bu araştırmada beş-altı yaş grubu çocuklarının çevrelerinde yer alan canlı ve cansız varlıklara ilişkin algıları tespit  edilmeye çalışılmıştır. Çalışma grubu otuz çocuktan oluşmaktadır. Çalışmada incelenen olgular hakkında derinlemesine veri toplamak amacıyla ölçme aracı  olarak “varlık kartları” ve “görüşme formu” kullanılmıştır. Çalışma kapsamında toplanan veriler betimsel analiz ile incelenmiştir. Ayrıca, çocukların canlı  ve cansız kavramlara yönelik düşüncelerini belirlemek ve canlı ve cansız nesneler için düşündükleri özellikleri de ortaya çıkarmak hedeflenmiştir. Canlı  ve cansız kavramlar ile ilgili çocukların hangi özelliklerine göre bu kavramları canlı ve cansız diye ayırt ettikleri ve bu hususta oluşmuş kavram yanılgıları  bu araştırma kapsamında yer almaktadır. Elde edilen bulgulara göre, ‘canlılık’ kavramı erken çocukluk döneminde bilimsel anlamda yanlış ve eksik olarak  öğrenilebilmektedir. Bunun yanında, özellikle çocukların belirgin bir hareketlilik ve gelişim gösteren hayvanların canlılığını daha kolay kavradığı, ancak  bitkilerin canlılığı konusunda hareket etmemesi ve gelişimsel farklılıkların gözlemlenmeyişinden ötürü canlı olarak sınıflandırmakta zorluk çektiği  belirlenmiştir. Araştırma sonunda araştırmacı ve eğitimcilere uygun öneriler getirilmeye çalışılmıştır.
Keywords : canlı cansız varlık algısı, çevre ve doğa eğitimi, erken çocukluk eğitimi