Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Orta Asya’da Jeopolitik Değişimler

Authors : Mehmet Seyfettin EROL, Şafak OĞUZ

Pages : 75-91

Doi:10.30626/tesamakademi.1077211

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2023-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kendi devletlerinin politikalarını şekillendiren jeostratejistlere göre, dünyaya hâkim olunması için Avrasya, kontrol edilmesi gereken en önemli bölge olarak tanımlanmıştır. Soğuk Savaş öncesi dönemde Birleşik Krallık ve Almanya, bölgeye yönelik politikalarını kendi vatandaşı olan jeostratejistlerin görüşleri doğrultusunda geliştirmişlerdir. Soğuk Savaş döneminde ABD, bölgeye yönelik politikasını bu prensipler ışığında belirleyerek Sovyetler Birliği’ni çevreleme politikası gütmüştür. Soğuk Savaş sonrası dönemin ilk bölümünde ise daha çok ekonomik faktörleri göz önüne alarak Orta Asya devletleri ile ilişkilerini artırmıştır. 11 Eylül saldırıları ABD’ye bölgede etkisini artırma ve Orta Asya devletlerine askeri üsler kurarak askeri varlığını artırma imkanı vermiştir. Ancak Putin liderliğindeki Rusya, Putin’in siyasi gücünü pekiştirmesinden sonra bölgede özellikle de eski Sovyetler Birliği topraklarındaki güç dengesini değiştirmiş ve Kalpgah’ın kontrolünü kaybetmemiştir. Bu çalışma Soğuk Savaş sonrası dönemde Orta Asya jeopolitiğindeki değişimleri incelemekte ve Kalpgah gibi teorilerin hala Avrasya politikasında önemini koruduğunu öne sürmektedir. 
Keywords : Avrasya, Kalpgah, Kenar Kuşak, Orta Asya, 11 Eylül Saldırıları