Jeopolitik Güç Dengesi Açısından Çin’in Orta Doğu’da İran ve Suudi Arabistan Yaklaşımı

Authors : Orhan Karaoğlu, Seyedmohammad Seyedi Asl

Pages : 237-266

Doi:10.30626/tesamakademi.1211827

View : 92 | Download : 47

Publication Date : 2024-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Güç dengesi, uluslararası ilişkiler teorisyenlerinin tartıştığı ana konulardan biridir. Teorisyenlerin her biri güç dengesinin etkilerini özellikle jeopolitik açısından açıklamaya çalışmaktadırlar. ABD ve Çin arasındaki jeopolitik mücadele küresel ve bölgesel politikalarda giderek daha fazla hissedilir hale gelmiştir. Bu jeopolitik mücadelenin yaşandığı en önemli bölgelerden biri Orta Doğu’dur. ABD’nin Çin ile ticaret konusundaki stratejik ve jeopolitik rekabetindeki artış, Çin’in Körfez bölgesindeki davranışında birçok değişikliğe yol açmıştır. Pekin’in rakiplerini dengeleme ve çok taraflılığı artırmaya yönelik dış politikası, Çin’in Orta Doğu ile bağlarını derinleştirmesini sağlamıştır. Basra Körfezi, çeşitli jeopolitik, jeo-ekonomik ve jeo-stratejik nedenlerle dünya siyasetinde her zaman özel bir yere ve öneme sahip olmuştur. Diğer taraftan Suudi Arabistan ve İran’ın Çin ile işbirliği ve stratejik denklemlerindeki rollüleri ve konumları her geçen gün yeni boyu kazanmaktadır. Bu çalışma Çin’in dış politika yönelimlerinde bu ilişkinin neden ve etkilerinin jeopolitik güç dengesi bağlamında ele almaktadır. Zira Çin hem Suudi Arabistan ve hem İran’la stratejik ilişikler kurmuştur ve bu ikili ilişkiler her geç gün daha da derinleşmektedir.
Keywords : Jeopolitik, Güç Dengesi, Çin, İran, Suudi Arabistan, Geopolitics, Balance of Power, China, Iran, Saudi Arabia