YABANCI UNSURLU FİKRÎ MÜLKİYET UYUŞMAZLIKLARINDA “KORUMA ÜLKESİ HUKUKU” (LEX LOCI PROTECTIONIS) KAVRAMININ BELİRSİZLİĞİ

Authors : Musa Aygül, Elif Hande Altıntaş Açıkgöz

Pages : 43-62

Doi:10.55027/tfm.1468428

View : 72 | Download : 88

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK) m. 23/1 hükmüne göre fikrî mülkiyete ilişkin haklar, koruma ülkesi hukukuna (lex loci protectionis) tâbidir. Ancak bu noktadaki esas sorun, lex loci protectionis terimiyle kastedilen hukukun, hangi ülke hukuku olduğudur. Lex loci protectionis’in davaya bakan mahkemenin hukuku (lex fori) olabileceğini ifade edenler olduğu gibi, ihlâl yeri hukuku (lex loci delicti) veya fikrî mülkiyet hakkının menşe yeri (lex originis) olduğunu kabul eden yazarlar da vardır. Türk öğretisindeki yaklaşım lex loci protectionis’in davacıya tek taraflı bir hukuk seçimi imkânı verdiği yönündedir. Buna göre birden fazla devlette korunan fikrî hak, bu devletlerde aynı kişi tarafından ihlâl edilmişse davacı, koruma ülkesi hukuklarından birisinin uygulanmasını seçebilir. Kanaatimizce bu yöndeki bir yaklaşım fikrî mülkiyet haklarının mülkîliği ilkesine uygun düşmemektedir. Çalışmamızda, karşılaştırmalı hukuktaki görüşler ve mahkeme kararlarından hareketle lex loci protectionis’in özellikle lex loci delicti, lex originis ve lex fori ile farkı açıklanacak ve lex loci protectionis’in ülkesellik ilkesi ile uyumlu anlamı ortaya konulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Fikri mülkiyete ilişkin haklar, lex loci protectionis, korum ülkesi hukuku, ülkesellik ilkesi, hukuk seçimi