BORON STATUS, BORON FRACTIONS AND ITS AVAILABILITY IN SUGAR BEET GROWN SOILS

Authors : Bugra COLAK, Ahmet KORKMAZ, Ayhan HORUZ

Pages : 157-167

Doi:10.7161/anajas.2013.28.3.157

View : 20 | Download : 14

Publication Date : 2013-10-05

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı şeker pancarı yetiştirilen toprakların bitkiye yarayışlı bor (B) durumlarını, B fraksiyon dağılımları ve alınabilirliklerini ve bunların toprak özellikleriyle ilişkilerini ortaya koymaktır. Bu amaçla bitkiye yarayışlı B durumlarının belirlenmesinde Colwell (biyolojik yöntem) ve sıcak su ekstraksiyon yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca toprakların kolay çözünebilir, spesifik adsorbe, organik maddeye bağlı, oksitlere bağlı ve kalıntı B fraksiyonları belirlenmiştir. Yapılan çalışmada indikatör bitkide (ayçiçeği) B noksanlık simptomları toprakların 4’ünde bitki yaşı 56. günde, 6’sında ise bitki yaşı 62. günde ortaya çıkmıştır. Çarşambadan alınan toprakların % 63,6’sında, Bafradan alınan toprakların ise % 33’ünde B noksanlığı olduğu tespit edilmiştir. Suluova topraklarında yetiştirilen ayçiçeği bitkilerinde B noksanlığı gözlenmemiştir. B noksanlığı gösteren toprakların sıcak su ile ekstrakte edilebilir B kapsamları çoğunlukla 1,00 ppm’in altında bulunmuştur. Bor noksanlığı göstermeyen toprakların sıcak su ile ekstrakte edilebilir yarayışlı B kapsamları ise 1,39 ile 4,61 ppm arasında değişmiştir. Biyolojik indekslerle ilişkileri dikkate alınarak toprakların yarayışlı B kapsamlarının belirlenmesinde uygun yöntemin sıcak su ekstraksiyon yöntemi olduğu ortaya konulmuştur. Kolay çözünebilir ve oksitlere bağlı B fraksiyon kapsamları ile biyolojik indeksler arasında ilişkiler istatistiksel olarak önemli bulunmuştur. Ayrıca toprakların kil, organic madde ve değişebilir Na kapsamları arttıkça hasat ayçiçeği bitkisinin B kapsam ve alımları artmıştır.
Keywords : Yarayışlı Bor, Bor fraksiyonları, Sıcak su metodu, Colwell metodu, Ayçiçeği