Türkiye’de istilacı kahverengi kokarcanın [Halyomorpha Halys Stal (Hemiptera: Pentatomidae)] yerli yumurta parazitoiti Telenomus Turesis (Walker)’in ilk kaydı

Authors : İsmail Oğuz ÖZDEMİR

Pages : 373-384

Doi:10.7161/omuanajas.1284171

View : 35 | Download : 31

Publication Date : 2023-07-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Halyomorpha halys insert ignore into journalissuearticles values(Hemiptera: Pentatomidae); Doğu Asya insert ignore into journalissuearticles values(Çin, Japonya, Kore ve Tayvan); kökenli bir türdür ve doğal yaşam alanlarında önemli bir polifag zararlı olup, yayılış gösterdiği alanları kısa zaman içerisinde yüksek bir popülasyon meydana getirerek istila etmekte ve tarımsal üretim için önemli bir tehdit oluşturmaktadır. Türkiye’de özellikle Karadeniz sahil şeridi boyunca yayılış gösterdiği alanlar içerisinde başta fındık olmak üzere pek çok üründe önemli kalite ve verim kaybına sebep olabilir. Bu çalışma, Sakarya’da farklı habitatlarda H. halys\`in yerli yumurta parazitoitlerini ve bu türlerin etkinliklerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla, arazi şartlarında elde edilen bir günlük yaştaki 20 yumurta paketi insert ignore into journalissuearticles values(600 yumurta); 9 farklı lokasyonda farklı bitkilere asılmış ve 4 gün sonra toplanarak laboratuvara getirilmiştir. Toplanan yumurtaların genel parazitlenme oranı %7,5 olmasına rağmen, bu yumurtalardan başarılı bir şekilde yalnızca üç parazitoit çıkışı meydana gelmiştir. Morfolojik olarak teşhisleri yapılan bu parazitoitler, sitokrom c oksidaz alt birim I genine insert ignore into journalissuearticles values(CO1); dayalı moleküler teşhis ile doğrulanarak, Telenomus turesis insert ignore into journalissuearticles values(Walker); olduğu belirlenmiştir. Halyomorpha halys’in yerli yumurta parazitoit türü, bu çalışma ile Türkiye’de ilk kez rapor edilmektedir. Bu kapsamda istilacı türün ülkemizde yayılış gösterdiği alanlarda doğal düşman faunasının araştırılması, mücadele için önemli aşamalardan birisi olup daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Ek olarak, uzun vadeli sürdürülebilir yaklaşım olan klasik biyolojik mücadele kapsamında, ithalatı gerçekleştirilen Trissolcus japonicus insert ignore into journalissuearticles values(Ashmead);’un hızlı ve kontrollü bir şekilde kitlesel üretimine geçilmesi ve salımı yüksek derece önem arz etmektedir.
Keywords : Türkiye, İstilacı tür, Pis kokulu böcek, Biyolojik mücadele, Doğal düşman