Ayet Hadis Bütünlüğü Açısından Buhârî’nin el-Câmi‘u’s-sahîh’inin Bâb Başlıklarının Analizi

Authors : Saffet SANCAKLI

Pages : 19-39

Doi:10.5281/zenodo.3594063

View : 22 | Download : 10

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Buhârî’nin el-Câmi‘u’s-sahîh’ini tetkik ettiğimizde en çok göze çarpan hususlardan birisi, bâb başlıklarıdır. Onun bâb başlıkları, özellikle şârihler tarafından çok değişik açılardan incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Bizim ele alacağımız ve inceleyeceğimiz konu da bâb başlıklarında âyetlere yer verilmesidir. Bâb başlıklarında âyet-i kerimelere hangi usullerle neden yer vermiş? Amaç ve hedefi nedir? Çalışmamızda bu gibi hususlar üzerinde tahliller yaparak bol miktarda örnekler vermek istiyoruz. Kısaca diyebiliriz ki Buhârî bu yöntemle âyet-hadis bütünlüğünü ve birlikteliğini bizlere göstermek istemiştir. Bu metot öteden beri âlimlerin üzerinde durduğu bir husustur. Nitekim ülkemizde de son zamanlarda Buhârî’nin bâb başlıkları üzerinde bir takım tez, makale ve tebliğ türünden bazı çalışmaların yapıldığını söyleyebiliriz. Bu çalışmaların bazılarından, ileriki sayfalarda referanslar vereceğiz.  Bu bağlamda çalışmamızda Buhârî’nin bâb başlıklarının önemi, öne çıkan bazı vasıfları, bâb başlıklarında âyet-hadis bütünlüğünün önemi, Buhârî’nin bâb başlıklarıyla ilgili yapılan tahliller, bâb başlıklarındaki âyetlere yer verilmesine dair örnekler, itikâdî konulara dair örnekler, ahkâmla, ahlâk ve zühdle ilgili örnekler gibi konulara yer vererek meseleyi izah etmeye çalıştık.  Buhârî, bâb başlıklarında âyet-i kerimelere yer verirken bunları gelişi güzel vermeyip kendisinin zihninde kurguladığı bir sisteme yani bir usule göre dizayn etmiştir. Dolayısıyla uyguladığı bu usulüne çalışmamızda ayrıntılı bir şekilde yer vereceğiz.
Keywords : Hadis, Buhârî, el Câmius sahîh, Âyet Hadis, Bütünlük