Orta Karadeniz bölgesi kolüvyal-alüvyal topraklarında bazı kimyasal toprak özelliklerinin uzaysal değişkenliği

Authors : Seval SÜNAL, Ülkü DİKMEN, Sabit ERŞAHİN, Tayfun AŞKIN, Damla BENDER ÖZENÇ, Ceyhan TARAKÇIOĞLU, Kürşat KORKMAZ, Turgut KUTLU

Pages : 61-66

View : 20 | Download : 8

Publication Date : 2018-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Toprakların tarımsal, orman, mera ve kentsel amaçlı kullanımının planlamasında, toprak özellikleri ve süreçlerinin modellenmesinde toprak değişkenliği dikkate alınması gereken önemli bir faktördür. Bu çalışmada, Samsun ili Terme İlçesi’nde Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından kullanılan arazileri de kapsayan yaklaşık 1.400 hektarlık bir alanda bazı toprak özelliklerinin uzaysal değişkenliği incelenmiştir. Toprakların 0-20 cm derinliğinden gelişigüzel örnekleme yöntemine göre 100 toprak örneği alınarak laboratuvarda CaCO 3 , toprak organik maddesi, katyon değişim kapasitesi insert ignore into journalissuearticles values(KDK);, elektriksel iletkenlik insert ignore into journalissuearticles values(EC); ve pH için analiz edilmiştir. Toprak değişkenlerinin uzaysal yapısı semivaryogramlar kullanılarak modellenmiş ve daha sonra krigleme ile yüzey haritaları oluşturularak uzaysal değişim desenleri incelenmiştir. Toprak özelliğinden sadece CaCO 3 normale yakın bir dağılım göstermiş, TOM ve KDK küresel modelle, diğerleri ise Gaus insert ignore into journalissuearticles values(Gausian); modelle modellemiştir. En düşük nugget etkisi EC en yüksek ise pH için hesaplanmış,  EC ve CaCO 3 kuvvetli, diğerleri ise orta uzaysal bağımlılık sergilemiştir. Toprak özelliklerinin uzaysal değişkenliği birbirleriyle benzerlik göstermekte olup, toprak tekstürü ve arazinin kullanımın bunda etkili olduğu düşünülmektedir.  Sonuçların, çalışma alanındaki arazilerin sürdürülebilir kullanım planlamasında katkı sağlayabilecek ve kültürel uygulamalarda insert ignore into journalissuearticles values(sulama, gübreleme, toprak işleme, vb.); kaynak kullanımında tasarruf edilmesi, arazi bozulmasının önlenmesi ve çevre sağlığının korunması bakımından bölgedeki yetiştirici ve uygulayıcılara rehber olabilme potansiyeli bulunmaktadır.
Keywords : Krigleme, nugget etkisi, toprak kimyasal özellikleri, semivaryogram, uzaysal değişkenlik