Sarıseki-Dörtyol Bölgesinde yer alan toprakların bazı besin element içeriklerinin yersel dağılımımın jeoistatistiksel yöntemlerle modellenmesi ve haritalanması

Authors : Necat AĞCA, Yunus KARAKAYA

Pages : 26-37

Doi:10.33409/tbbbd.1261146

View : 25 | Download : 24

Publication Date : 2023-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Toprak özelliklerinin bilinmesi, hem tarımın sürdürülebilirliği hem de çevre koruma açısından son derece önemlidir. Bu çalışmada, Sarıseki-Dörtyol insert ignore into journalissuearticles values(Hatay); arasında kalan tarım arazilerdeki toprakların bazı besin elementi içeriklerinin belirlenmesi ve dağılımlarının modellenerek haritalarının oluşturulması amaçlanmıştır. Bu amaçla, araştırma alanındaki toprakları temsil edecek şekilde rastgele örnekleme yöntemine göre 0-30 cm derinlikten toplam 42 adet bozulmuş toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinin alındığı noktaların coğrafi koordinatları küresel konumlama cihazı insert ignore into journalissuearticles values(GPS); kullanılarak kayıt edilmiştir. Toprak örneklerinde, ekstrakte edilebilir sodyum insert ignore into journalissuearticles values(Na);, potasyum insert ignore into journalissuearticles values(K);, magnezyum insert ignore into journalissuearticles values(Mg);, kalsiyum insert ignore into journalissuearticles values(Ca);, alınabilir fosfor insert ignore into journalissuearticles values(P);, demir insert ignore into journalissuearticles values(Fe);, bakır insert ignore into journalissuearticles values(Cu);, mangan insert ignore into journalissuearticles values(Mn); ve çinko insert ignore into journalissuearticles values(Zn); analizleri yapılmıştır. Toprakların besin element içeriklerinin yersel dağılımının belirlenmesi ve haritalanmasında jeoistatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre çalışma alanındaki toprakların verimlilik ile ilgili özelliklerinin dağılımlarının oldukça farklı sınırlar içinde değiştiği belirlenmiştir. Toprakların en düşük-en yüksek Na, K, Mg, Ca, P, Fe, Cu, Mg ve Zn içerikleri sırasıyla, 12.50 - 145.56, 43.65 - 587.44, 1403.53 - 6578.25, 314.09 - 2514.97, 0.20-170.36, 3.27 – 50.33, 0.56 – 37.62, 9.89 – 93.35 ve 1.53 – 74.16 mg kg-1 arasında değişmiştir. Besin elementleri içerisinde en düşük varyasyon katsayısı insert ignore into journalissuearticles values(VK); Mg içeriklerinde insert ignore into journalissuearticles values(%35.7);, en yüksek VK değeri ise fosfor değerlerinde insert ignore into journalissuearticles values(%133.3); belirlenmiştir. En uygun yarıvariyogram modeli; K, Cu ve Zn için küresel; Na, Ca, Mg, P ve Mn için Gaussian, Fe için ise üssel olarak belirlenmiştir. Demir insert ignore into journalissuearticles values(Fe); dışında diğer tüm mikro besin elementlerinin toprakta yeterli düzeyde olduğu görülmüştür. Yine, makro besin elementlerinden Ca ve Mg içeriklerinin çalışma alanındaki tüm topraklarda yeterli düzeyde olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Sarıseki Dörtyol bölgesi, Toprak, Besin elementleri, Jeoistatistik, Haritalama, Kriging