Dinden Mücerret Bir Tesellinin İmkânı Üzerine: İliyya Ebû Mâdî’nin Felsefetu’l-Hayat Kasidesi

Authors : Adnan ARSLAN

Pages : 399-418

Doi:10.33718/tid.1098792

View : 22 | Download : 7

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecine girdiği 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Lübnan, Suriye, Filistin ve Ürdün’den pek çok insan sosyopolitik nedenlerden dolayı Amerika’ya göç etmiştir. Kendilerini bir anda bambaşka bir dünyada bulan bu göçmenler arasında edebi yetkinliğe sahip olan yazarlar bir araya gelmiş ve dernekler kurmuşlardır. İleride “Mehcer Edebiyatı” olarak tanımlanacak bu entelektüel kesimin sundukları edebi ürünler, biçim ve muhtevaya getirdikleri açılımlarıyla edebiyat araştırmalarına konu olmaktadır. Bu çalışmada Mehcer edebiyatının öne çıkan isimlerinden olan İliyya Ebû Mâdî’nin hayata iyimser bakma çağrısında bulunan bir şiiri incelenmiştir. Şair şiirinde hayata olumlu bakabilmenin ilkelerini ve gerekçelerini savunmaktadır. Ölüm gibi kaçınılmaz bir gerçeğe dahi şairin iyimser bakmaya çalıştığı fakat bunu yaparken dini referanslara atıfta bulunmadığı dikkatimizi çekmiştir. Şiirin tümüne bakıldığında, ölüm başta olmak üzere türlü musibetler karşısında insanın hayatta ihtiyaç duyduğu gerçek teselli ve dayanak noktasının dinden soyutlanmış bir bakış açısıyla elde edilebileceği iddiası anlaşılmaktadır. Zira şair yeniden diriliş, cennet, tevekkül, sevap gibi dini kavramları kullanmaksızın zorluklara göğüs germeyi ve ölümden korkmamayı tavsiye etmektedir. Çalışmada böyle bir iyimserlik ve tesellinin imkânı mezkûr şiir üzerinden tartışılmıştır.
Keywords : Arap dili beagati, mehcer edebiyatı, arap şiiri