Arada Kalmak: Yaya ve Sürücülerin Agresif Sürüşe Tepkilerinin İncelenmesi

Authors : Yeşim Üzümcüoğlu, Merve Yaşar

Pages : 15-31

Doi:10.38002/tuad.1663166

View : 36 | Download : 25

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, bireylerin trafikte hem yaya hem de sürücü olarak üstlendikleri çift rolleri incelemektedir. Bu roller bağlamında agresif sürüş davranışları ve trafikle ilgili diğer etkileşimlere yönelik algı ve tutumlarını araştırmaktadır. Rol Teorisi çerçevesinde, toplumsal beklentilerin ve rol çatışmalarının söz konusu tutumları nasıl şekillendirdiği derinlemesine ele alınmaktadır. Ayrıca, bireylerin bu ikili rol arasında yaşadığı psikolojik ve davranışsal zorluklara dair kapsamlı bir inceleme yapılması amaçlanmıştır. Toplamda 10 kadın ve 10 erkek katılımcıyla gerçekleştirilen görüşmeler aracılığıyla nitel araştırma yöntemi uygulanmıştır. Katılımcıların trafikle ilgili deneyimleri tematik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Analiz sonucunda iki ana tema belirlenmiştir: Yaya Davranışları ve Sürücü Davranışları. Yaya davranışları, trafik akışı ve güvenliği etkileyen öngörülebilir ve öngörülemez hareket örüntüleri olmak üzere iki alt kategoriye ayrılmıştır. Sürücü davranışları ise olumlu davranışlar (örneğin, kurallara uyma, yayalara öncelik verme) ve olumsuz davranışlar (örneğin, agresif sürüş, yaya haklarını ihlal etme) şeklinde sınıflandırılmıştır. Elde edilen bulgular, yaya ve sürücü rollerinin dinamiklerini ve etkileşimlerinin karmaşıklığını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda sonuçlar, daha güvenli ve iş birliğine dayalı trafik ortamlarının oluşturulmasında Rol Teorisi’nin sağlayabileceği katkılara ve buna yönelik eğitimsel ve politika odaklı müdahalelerin gerekliliğine dikkat çekmektedir.
Keywords : yayalar, sürücü öfkesi, öfke ifadesi, tutum, trafik güvenliği