ÖZEL EĞİTİM OKULLARINDA PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK HİZMETLERİNİN İNCELENMESİ: PSİKOLOJİK DANIŞMANLAR ÖRNEĞİ

Authors : Esin Karataş, Oktay Taymaz Sarı

Pages : 761-784

Doi:10.24315/tred.1388661

View : 54 | Download : 55

Publication Date : 2024-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Özel gereksinimli öğrencilerin eğitiminde psikolojik danışma ve rehberlik (PDR) hizmetlerinin önemli bir yeri vardır. Bu hizmetlerin sunulmasında büyük bir role sahip olan psikolojik danışmanların görüşleri hizmetlerin niteliğini ortaya koymada belirleyicidir. Alanyazın incelendiğinde ülkemizde bu alana dönük yeterli sayıda çalışmaya rastlanmamıştır. Bu araştırmada özel eğitim okullarında (ÖEO) görev yapan psikolojik danışmanların hizmetlerin işleyişine ilişkin görüş ve önerilerini almak amaçlanmıştır. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu tekniği kullanılarak belirlenen 15 psikolojik danışmandan oluşmaktadır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmış ve elde edilen verilerin değerlendirilmesinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda psikolojik danışmanların okul yönetimine, öğretmenlere, öğrencilere, ailelere, denetime, PDR hizmetlerine ilişkin görüşleri ve önerileri altı başlık altında toplanmıştır. Katılımcıların çoğu okul yönetimi ve öğretmenlerle pek çok konuda iletişim, işbirliği içinde olduklarını ancak aile katılımının eksik olduğu ve onlarla iletişimi sürdürmeye çalıştıklarını belirtmişlerdir. Öğrencilerle ilgili olarak davranış problemi, akran zorbalığı ve işaret dilinin kullanılmasından kaynaklı sınırlılıklar yaşandıklarını buna rağmen özel eğitim okulunda çalışmaktan memnun olduklarına ilişkin görüş belirtmişlerdir. Araştırma bulgularına göre PDR hizmetlerinin iyileştirilmesi için müfettişlere, yöneticilere, öğretmenlere ve psikolojik danışmanlara özel eğitimde PDR hizmetleri ve özel eğitim konularında eğitimler verilmesi önerilebilir
Keywords : psikolojik danışman, özel eğitim, psikolojik danışma ve rehberlik