TRAVMA BİLGİLİ ÖZEL EĞİTİM: TRAVMAYI ANLAMAK VE MÜDAHALE ETMEK

Authors : Emine Ahmetoğlu, Tringa Shpendı Şirin

Pages : 2089-2100

Doi:10.24315/tred.1480432

View : 130 | Download : 150

Publication Date : 2024-09-27

Article Type : Review Paper

Abstract :Araştırmalar, özel gereksinimli çocukların, tipik gelişim gösteren çocuklara kıyasla çocukluk dönemi zorluklarını ve travmayı çok daha yüksek oranlarda yaşadıklarını ve travmanın onların beyin, vücut, hafıza, duygular, davranışlar, ilişkiler ve öğrenmeleri üzerindeki olumsuz etkilerini vurgulamaktadır. Özel gereksinimli olan çocukların yaşadıkları travma, onların benzersiz yaşantılarını ve zorluklarını tanıyan, kabul eden, şefkatli ve özel bir yaklaşım gerektirir. Öğretmenler çocukların travma sonucu yaşadıkları zorluklarla baş etmelerine ve dayanıklılıklarını artırmaya yardımcı olabilirler. Bunun için öğretmenlerin travmanın ne olduğunu bilmesi, çocuk üzerindeki etkilerini anlaması, duygusal, davranışsal ve bilişsel zorluklar sergileyen çocukların travma yaşantısı olabileceğini düşünerek tepkiler vermesi, sınıfındaki çocukların bireysel ihtiyaçlarını dikkate alarak, onlara güvenli bir ortam ve ilişkiler sağlaması gerekmektedir. Ayrıca öğretmenlerin sınıf içi uygulamalarına da travma bilgili bakış açısıyla yaklaşması, değerlendirme, uyarlama ve uygulamalarını bu bakış açısıyla düzenlemesi büyük önem taşımaktadır. Alanyazın incelendiğinde, Türkiye’de özel eğitimde travma bilgili yaklaşım, travma bilgili öğretmen konusunda bilimsel çalışmalara rastlanmamıştır. Bu nedenlerle ülkemizde özel gereksinimli çocukların ve ailelerinin ihtiyaçlarını desteklemek için travma bilgili okul sistemlerinin oluşturulması, öğretmenlerin travma bilgili bakış açısına ilişkin yeterliliklerinin artırılması ve kültürümüze duyarlı, kanıta dayalı uygulamalar ve araştırmalar yapılarak alanyazına kazandırılması önerilmektedir.
Keywords : Travma, travma bilgili, özel gereksinimli çocuklar, özel eğitimde travma, travmaya müdahale