BULGARCADA ZAMAN SİSTEMİ VE MERKEZDEKİ ŞİMDİKİ ZAMAN

Authors : Serkan CÖMERTEL

Pages : 141-159

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2017-01-10

Article Type : Research Paper

Abstract :Bulgarca köken bakımından Hint-Avrupa dil ailesinin, Slav dilleri alt kolunun, Güney Slav grubunun, Güneydoğu Slav dillerinin bir üyesidir. Bu dil hem fonetik açıdan hem de morfolojik açıdan farklı bir yapıya sahiptir. Fiil, zaman ve kişi kavramlarıyla ilişkili çekimli durumdaki morfolojik yapıdır. Bulgarcada fiillerin girift bir hâl arz ettiği görülmektedir. Bulgarcada fiillerin zaman sisteminde çekimlenmesi dokuz zamana bağlı olarak gerçekleşir: Şimdiki zaman insert ignore into journalissuearticles values(сегашно време);, bitmiş geçmiş zaman insert ignore into journalissuearticles values(минало свършено време-аорист);, bitmemiş geçmiş zaman insert ignore into journalissuearticles values(минало несвършено време-имперфект);, belirsiz geçmiş zaman insert ignore into journalissuearticles values(минало неопределено време-перфект);, geçmişte önceki zaman insert ignore into journalissuearticles values(минало предварително време-плусквамперфект);, gelecek zaman insert ignore into journalissuearticles values(бъдеще време);, gelecekte önceki zaman insert ignore into journalissuearticles values(бъдеще предварително време);, geçmişte gelecek zaman insert ignore into journalissuearticles values(бъдеще време в миналото);, geçmişte önceki gelecek zaman insert ignore into journalissuearticles values(бъдеще предварително време в миналото);. Belirttiğimiz dokuz zamanın biri merkez konumdadır. Diğer zamanların biçimlenmesinde belirleyicidir. Bu zaman şimdiki zamandır. Duruma bir başka açıdan yaklaşalım. Bulgarcada fiillerin üç temel özelliği bulunmaktadır: İlki, mastar insert ignore into journalissuearticles values(infinitive); hâlinin mevcut olmaması, ikincisi, fiillerin bitmiş insert ignore into journalissuearticles values(perfective / свършен вид); veya bitmemiş insert ignore into journalissuearticles values(imperfective / несвършен вид); görünüşte olması ve son olarak da üç çekim kategorisinin insert ignore into journalissuearticles values(birinci çekim, ikinci çekim, üçüncü çekim); bulunmasıdır. Belirttiğimiz üç özelliğin ikisi de insert ignore into journalissuearticles values(mastar hâlinin mevcut olmaması ve üç çekim kategorisi); doğrudan doğruya şimdiki zamanla bağlantılıdır. Bulgarcadaki şimdiki zamanın merkezdeki konumuna ilişkin söylediklerimizin boyutunu daha da ileri taşıyabiliriz. Bu zaman aynı zamanda çekimsiz eylemler insert ignore into journalissuearticles values(sıfat-fiil / причастие, zarf-fiil / деепричастие, isim-fiil / отглаголни съществителни); ü zerinde d e e tkilidir; hatta aktif insert ignore into journalissuearticles values(действителен);, pasif insert ignore into journalissuearticles values(страдателен); ifadelerde de etkilidir. Çalışmamızda Bulgarcadaki zamanlar şimdiki zamanın merkezdeki konumuyla incelenecektir.
Keywords : Bulgarcada fiil, zamanlar, merkezdeki şimdiki zaman