TURC 302 NUMARALI MECMÛ‘A-İ EŞ‘ÂR ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Authors : Ahmet MERMER, Elif Nur ANBAR

Pages : 193-208

Doi:10.33207/trkede.569194

View : 17 | Download : 12

Publication Date : 2020-02-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Konularının insan merkezli oluşu sebebiyle sosyal bilimler içerisinde yer alan her bilim dalı birbiriyle yakından ilgilidir. Dönem ve yüzyıl bazında dikkate aldığımızda siyasî hareketlerin ekonomiyi ekonominin insanların yaşayış tarzını dolayısıyla da düşünce yapısını etkilediğini görürüz. Bahsettiğimiz bu sıralamanın etkisi altında kalan bilim dallarından birisi de edebiyattır. Bu bilim dalı bazında bir araştırma yapılırken incelenmesi gerek belli başlı kaynaklar bulunmaktadır. Konuya Osmanlı İmparatorluğu döneminde gelişme gösteren Divan Edebiyatı çerçevesinde yaklaştığımızda manzum eser noktasında karşımıza ilk olarak şairlerin mürettep divanları çıkmaktadır. Şairlerin hayatları bağlamında ise tezkireleri görmekteyiz. Bu unsurların akabinde karşımıza çıkan bir diğer kaynak şiir mecmu’âlarıdır. Mecmu’âların, şiirden anlayan ve dönemin sanat faaliyetlerini yakından takip eden kişiler tarafından hazırlandığı bilinmektedir. Bu fikirle yola çıktığımızda dönemin entelektüel yapısına dair bilgi edinmemiz mümkün olacaktır. İçerdiği şairler ve şiirler dışında mecmu’âlarda göz ardı edilmemesi gereken bir diğer konu da kullanılan kâğıtların menşei, yapısal özellikleri ve varsa üzerlerindeki desenleridir. Çünkü bu unsurlar derleyicinin içerisinde bulunduğu sosyo-ekonomik yapı hatta desenlerden yola çıktığımızda mimarî ve el sanatlarına dair bilgiler de edinmek mümkündür. Çalışmamızda özellikle XV. ve XVI. yüzyılları ihtiva eden Mecmu’â-i Eş’âr belirttiğimiz hususlar dâhilinde incelenecek ve eserin Edirneli Emrî ile ilgisi üzerine açıklamalar yapılacaktır.
Keywords : XV Yüzyıl, XVI Yüzyıl, Divan Edebiyatı, Mecmuâ, Kültür, Kâğıt, Edirneli Emrî