REFİK HALİD KARAY’IN “EKMEK ELDEN SU GÖLDEN” ROMANINDA YOZLAŞMA

Authors : Veysel ŞAHİN, Fatma TOPDAŞ ÇELİK

Pages : 1-11

Doi:10.33207/trkede.1092229

View : 17 | Download : 5

Publication Date : 2023-01-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk toplumunun askeri, siyasi, ekonomik ve sosyal düzeyde yaşadığı buhranlı yılları gazeteci mesleğinin etkisiyle realist bir tavırla ele alan Refik Halid Karay, imparatorluktan cumhuriyete geçiş sürecinin sancılı yönlerini özellikle fikir yazılarında ve romanlarında dile getirir. Yazarın yirmi romanından biri olan Ekmek Elden Su Gölden romanı da insan ve toplumun merkeze alınarak yozlaşmanın ahlaki, ekonomik, toplumsal ve bireysel boyutta aktarıldığı romanlarındandır. Romanda eleştirel ve mizahi olmakla birlikte realist perspektiften de ayrılmayan yazar, 1940’lı yılların hâkim yönelimi olan maddiyata dayalı toplumsal tabakalaşmayı, insanların emeğini kendileri için fırsata çeviren sömürücü tipleri, değerlerden uzak bireysel arzu ve isteklere dayalı zihniyeti kurgusal karakterlerden hareketle ele alır. Aynı zamanda bireyin ve toplumun yozlaşmaya olan yönelimi karşısında kültürel değerlerin önemini vurgulayan yazar, idealize ettiği toplum ve insan varlığına da göndermede bulunur. Bu çalışmada ise mezkûr romanın karakterlerinden hareketle maddiyata ve sömürüye dayalı benlik ve yaşam algısının bireysel ve toplumsal yapı üzerinde yarattığı etki, yozlaşma izleği bağlamında ele alınacaktır.
Keywords : Refik Halid Karay, yozlaşma, sömürü, birey, toplum