BİR TÖRE OYUNU: BESA YAHUT AHDE VEFA

Authors : Yüksel TOPALOĞLU

Pages : 169-184

View : 20 | Download : 13

Publication Date : 2013-03-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Şemsettin Sami, Türk kültür ve edebiyat tarihinde özellikle dil ve sözlükçülük alanlarında yapmış olduğu son derece önemli çalışmaları ile tanınan bir şahsiyettir. Ancak onun biraz da bu haklı tanınmanın gölgesinde kalan ve çokça bilinmeyen başkaca yönleri de vardır. Oyun yazarlığı, bunlardan biridir. Ş. Sami, diğer edebiyat türleriyle uğraştığı gibi tiyatroyu da ihmal etmemiş ve bu türde oyunlar kaleme almıştır. Hicrî 1292 yılında yayımladığı Besa yahut Ahde Vefa adlı oyunu, bu sahadaki ilk kalem tecrübelerindendir. Besa yahut Ahde Vefa, Tanzimat döneminde milli tiyatro adı altında moda olan anlayışa bağlı olarak kaleme alınan bir tiyatro eserdir. Başka bir ifadeyle eser, başlıkta da öne çıkarılarak vurgulandığı gibi bir töre oyunudur ve oyun, Ş. Sami’nin doğduğu yer olan Arnavutluk halkının bir âdeti/töresi veya anlayışı üzerine döner: Besa. Besa, bir tür yemindir ve Arnavut töresinde son derece önemlidir. Bu makalede Besa yahut Ahde Vefa oyununun, bütünüyle töreyi yansıtmaya dönük olduğu dikkatlerden kaçmayan kurgusu ve yazarın söz konusu töreye yaklaşımı ele alınmış ve incelenmeye çalışılmıştır
Keywords : Türk Edebiyatı, Tiyatro, Ş Sami, Besa yahut Ahde Vefa