NOBEL ÖDÜLLÜ YAZARIMIZIN ROMANINDA AMERİKAN SİGARASI REKLAMI

Authors : Celal KARLIKAYA, Esin KARLIKAYA

Pages : 82-96

View : 21 | Download : 8

Publication Date : 2008-06-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Günümüzde insan ölümlerinin en önemli önlenebilir sorumlusu tütün ürünleridir. Tütün, 20. Yüzyıl’da 100 milyon insanın ölümünden sorumludur ve 21. Yüzyıl’da da 1 milyar insanı öldüreceği ön görülmektedir. Hemen hemen tamamen önlenebilir olan bu salgın halk sağlığı ve siyasi lider için bütün dünyada başlıca öncelik olmalıdır. Tütün şirketleri gittikçe artan reklam ve sponsorluk kısıtlamaları nedeniyle, başta televizyon ve sinema olmak üzere birçok kültürel faaliyetler içinde açık veya gizli reklamlara başvurmaktadır. Bu reklamlar, özellikle Türkiye gibi sigara yasakları olan ülkelerde kendi sigara markalarını daha ön plana çıkarma, satışlarını artırma amacıyla kullanılmaktadır. Yakın zamanda ilk kez bir Türk romancısı, Orhan Pamuk, Nobel Edebiyat Ödülü ile ödüllendirildi. Yazarın, dünyada en çok satılan romanlardan birisi olan ‘Kar’ adlı romanında 49 kez ‘sigara’ sözcüğünün, 9 kez de ‘Marlboro’ markasının geçtiği saptandı. Başka sigara markası saptanmadı. Sigara betimleme ve sahneleri çoğunlukla romanın baş karakteri etrafında geçmekteydi. Kahramanlar, sporcular, ünlü aktörlerler, müziyen ve diğer sanatçıların birçok insane tarafından algılandığı ve taklit edildiği bilinen bir durumdur. Özellikle gençler bu tip ünlü, sporcu ve sanatçıları örnek almaktadırlar. Nobel Edebiyat Ödülü ile dünya genelinde gittikçe daha fazla insan Orhan Pamuk’un romanlarını okumakta ve gizli sigara reklamlarına maruz kalmaktadır. Bu yazıda, bu tütün endüstrisi taktiğine karşı yapılan ulusal ve uluslararası düzeydeki girişimler sunulmakta ve konunun sağlık ve kültürel boyutu irdelenmektedir
Keywords : Sağlık, Kültür, Edebiyat, Gizli Reklam, Kültürel Emperyalizm, Tütünün Zararları ile Mücadele