Pankreas kanserlerinde progresyon modellemeleri ve pankreatik intraepitelyal neoplazi

Authors : Oruç Numan GÖKÇE

Pages : 19-29

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2022-01-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Pankreatik duktal adenokarsinomlar insert ignore into journalissuearticles values(PDAC); pankreas kanserlerinin %90’dan fazlasını oluşturur. Pankreas kanseri insert ignore into journalissuearticles values(PK); her iki cinsiyette de en sık dördüncü ölüm nedenidir. En sık PK türleri PDAC olarak sınıflanabilir. Duktal tip olup daha seyrek görülen duktal adenokarsinom varyantları; intraduktal papiller-musinöz kanserlerdir, müsinöz kistik neoplazi, medüller karsinom ve diğer nadir türler vardır. PDAC’lerin 5 yıllık sağ kalımının %10 un altında olması nedeni ile pankreatik prekürsör lezyonların çalışılması ile karsinogenesin mekanizmaları aydınlatılmaya çalışılmaktadır. Günümüzde PDAC’un basamaklı tümör progresyonu şeklinde geliştiği kabul edilmektedir. Ardışık preinvaziv evreler oldukça iyi tanımlanmıştır ve morfolojik olarak farklıdır. Pankreatik intraepitelyal neoplaziler insert ignore into journalissuearticles values(PanIN); genelde klinik olarak tanınamazlar, ancak yine de invaziv duktal adenokarsinomun en sık öncüleridir. Bu nedenle PanIN’ler pankreas kanseri tanısında ilgi kaynağı olmuştur. Sadeleştirilmiş bir sınıflamada PanIN-1A/B ve PanIN-2’yi low grade PanIN, PanIN-3 high grade olarak ayrılmıştır. Prekürsör lezyonların analizine dayanan mevcut progresyon modeli olan PanIN’in iki öngörüsü vardır: 1); PK genetik değişikliklerde özel bir sıralama ile oluştuğudur insert ignore into journalissuearticles values(KRAS> CDKN2A> TP53/SMAD4); ve 2); her bir değişim bağımsız olarak oluştuğundan PK gelişimi kademelidir. İntraduktal papiller müsinöz neoplazi insert ignore into journalissuearticles values(IPMN); pankreatik kistik hastalığın farklı bir antitesidir, gros olarak görülebilen insert ignore into journalissuearticles values(>5mm); pankreatik dukt hücrelerinden köken alan müsin salgılayan intraduktal epitelyal neoplazidir. İntestinal ve intestinal olmayan IPMN’lerin farklı biyolojik yolaklar izlediğine dair kanıtlar vardır. Tek bir IPMN birden fazla epitel tipi içerebilir. Müsinöz kistik neoplaziler insert ignore into journalissuearticles values(MCN); pankreasın en nadir kanser öncüsü lezyonlarıdır. Yavaş büyüyen kistik tümörlerdir, pankreasın duktal sisteminden köken almazlar. MCN’de displazi ve fokalite vardır. Premalign durumların tespiti için yapılacak taramalardan fayda görebilecek PanIN, MCN ve IPMN gibi yüksek riskli hastaların belirlenmesi gereklidir, ancak kabul edilebilir bir tarama testi henüz yoktur. Günümüzde tek küratif tedavi opsiyonu radikal yaklaşımlı cerrahi rezeksiyondur. Mekanizma bazlı tedavi seçenekleri gelecekte görülecektir.
Keywords : Pankreas kanseri, Progresyon modellemeleri, PanIN