Fen Bilimleri Öğretim Programları Alanındaki Bilimsel Çalışmaların Bibliyometrik Profili

Authors : Ebru DEMİR, Melahat ÇELİK

Pages : 131-182

Doi:10.37995/jotcsc.765220

View : 20 | Download : 14

Publication Date : 2020-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bibliyometrik araştırmalar, bilimsel yayınların alandaki mevcut durumunun belirlenmesi ve alanda çalışan araştırmacılar için yol gösterici olması bakımından oldukça önemli görülmektedir. Bu çalışmada, fen bilimleri öğretim programları alanındaki genel yapının ortaya çıkarılarak alana katkı sağlanması amacıyla bibliyometrik analiz gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda fen bilimleri öğretim programları ile ilgili 1970-2019 yılları arasında yayımlanan 1716 çalışma bibliyometrik açıdan incelenerek bu alandaki eğilim ve trendler ortaya koyulmuştur. Web of Science Core Collection insert ignore into journalissuearticles values(WoS); veri tabanında “Science Curriculum” anahtar kelime grubu kullanılarak tarama gerçekleştirilmiş ve çalışmalara ait bibliyometrik verilere ulaşılmıştır. Çalışmalar; yıllara göre yayın sayıları, yayın türleri, yayın dilleri, atıf analizleri, ülke işbirliktelikleri, ortak atıf ağları ile kavram-konu yönelimleri bağlamında incelenmiştir. İncelenen çalışmaların ortak atıfta  bulunduğu yazarlar ve eserler de çalışma kapsamında irdelenmiştir. Böylece dönemsel olarak araştırmacıların yoğun ilgisini çeken önemli yazarların ve eserlerin belirlenmesi ve de aralarındaki etkileşimlerin tespit edilmesi sağlanmıştır. Çalışmada ayrıca ülke işbirliktelikleri, atıf kaynağı dergiler, yazarlar, yayınlar ile kavramların ağdaki konumları değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda, 2010 yılından sonra alandaki yayın sayısında hızlı bir artış yaşandığı, en çok çalışmanın makale türünde ve İngilizce dilinde gerçekleştirildiği görülmüştür. Bununla birlikte ABD’nin ülke işbirlikteliklerinde kilit rol oynadığı, en fazla atıf patlamasına sahip derginin School Science Review, yazarın ise Rosalind Driver olduğu tespit edilmiştir. Alanda en çok çalışılan konulara bakıldığında ise öğrenci erişimi ve müfredat tasarımı konu başlıklarının ön plana çıktığı görülmüştür. 
Keywords : Fen bilimleri öğretim programı, bibliyometrik analiz, sosyal ağ analizi, Web of Science