BALIKESİR’DE I. ULUSAL MİMARLIK DÖNEMİ’NE AİT BİR KAMU YAPISI: HAVRAN BELEDİYE BİNASI

Authors : Koray GÜLER, Pakize PAMUKÇU, İldem ÇELİKER

Pages : 55-72

Doi:10.22520/tubaked.2020.21.003

View : 23 | Download : 8

Publication Date : 2020-09-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı İmparatorluğu’nun II. Meşrutiyet sonrası dönüşen siyasi ikliminde ortaya çıkıp Cumhuriyet’in ilk yıllarında da devam eden Birinci Ulusal Mimarlık Akımı ya da o dönem yaşayanların verdikleri isimle “Milli Mimari Rönesansı”, betonarme, demir ve çelik gibi yeni inşaat malzemeleri ve teknikleri ile Klasik Osmanlı mimarisinden alınan kubbe, geniş çatı konsolları, kemer, portik, taçkapı gibi mimari unsurlar ile bezeme motiflerini birleştiren bir mimari biçimleniştir. 1910’larda başlayıp 1930’lara dek devam ettiği görülen Klasik Osmanlı mimarlığına dönüş özlemini yansıtan I. Ulusal Mimarlık Akımı’nın ulusçuluk idealleri içinde gelişen ideolojik ortamın bir dışa vurumu olduğu söylenebilir. Cumhuriyet’in kurulmasının ertesinde başkent olarak ilan edilen Ankara’da ve diğer Anadolu kentlerinde de Birinci Ulusal Mimarlık Akımının özelliklerini gösteren yapıların inşasına devam edildiği bilinmektedir. 1920’ler boyunca birçok Anadolu kasabasında akımın daha az tanınan özellikle de hükümet binası, belediye sarayı, okul, banka ve postane olarak kullanılan örneklerinin inşa edildiği bilinmektedir. Balıkesir’in Havran ilçesinde bulunan Belediye Hizmet Binası da bu akımının özelliklerini yansıtan taşrada inşa edilmiş tipik bir örnektir. Bu makalenin amacı; taşrada az sayıda bulunan Birinci Ulusal Mimarlık Akımının özellikleri ile inşa edilmiş bir kültür varlığı olan Havran Belediyesi’nin mimari özelliklerini ve kültürel değerlerini tanımlayıp, tarihsel süreçte gerçekleşen müdahaleleri ve yapıdaki dönemleri gözlenebilen izler ve mimari çizim, eski harita ya da fotoğraf, gazete haberleri gibi arşiv belgeleri ve analojik karşılaştırma ile yorumlayarak belgelemek ve korunması için önerileri tartışmaktır.
Keywords : Birinci Ulusal Mimarlık Akımı, Balıkesir, Havran, Mimari Mirasın Belgelenmesi, Koruma, Restorasyon