TARİHİ BİR SU YOLU AKSI: URFA HALİLÜRRAHMAN SU YOLU GÜZERGAHININ MİMARİ DOKUSU VE KORUMA SORUNLARI

Authors : Hatice Kübra İLHAN, Tülay ÇOBANCAOĞLU

Pages : 111-131

Doi:10.22520/tubaked.2019.19.007

View : 24 | Download : 9

Publication Date : 2019-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Geçmişi 12.000 yıl öncesine dayanan Urfa Şehri’nin adı tarih boyunca suyla beraber anılmıştır. Antik dönemlerde şehrin en önemli akarsularından biri olan Daysan Nehri’nin zaman içinde yatağının yönü değiştirilmiş fakat nehrin tarihi bölgenin içinden geçen eski güzergahı günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Günümüzde “Halilürrahman Suyu” olarak adlandırılan Halilürrahman Gölü’nden doğuya doğru akan su; elli yıl öncesine kadar, hanlardan, hamamlardan, camilerden, evlerden geçerek insanların su ihtiyacını karşılamış, çevresine özgün ve estetik bir değer kazandırmıştır. Geçmişte aktığı güzergah boyunca yöresel ve anıtsal mimarinin en güzel örneklerinin görüldüğü su yolu aksında günümüzde bir tahribat söz konusudur. Yerli halk tarafından bilinen fakat hak ettiği değer ve korumayı görmeyen bu tarihi su yolu ve güzergah boyunca devam eden geleneksel doku tahribat devam ettiği sürece yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bu araştırmada “Halilürrahman Suyu” olarak bilinen su yolunun kentsel doku bağlamında incelemesi yapılmış, su yolu güzergahının kaybolmaya başlayan mimari değerleri ve koruma sorunları tespit edilmiştir. Çalışmada; kültür mirasımız yönünden çok değerli olan bu güzergahın önemini daha görünür kılmak, güzergahın mimari kimliğinin korunmasına yönelik önerilerde bulunarak sürdürebilirliğine katkı sağlamak amaçlanmıştır.
Keywords : Halilürrahman Su Yolu, Urfa, Kültürel Miras, Tarihi Çevre, Geleneksel Doku, Bütünleşik Koruma