SAFRANBOLU’DAN ALINLIK TİPLİ BİR MEZAR

Authors : Mevlüt ELİÜŞÜK, Ersin ÇELİKBAŞ

Pages : 33-47

Doi:10.22520/tubaked.2018.18.003

View : 25 | Download : 8

Publication Date : 2018-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Safranbolu günümüzde Karabük ilinin 11 km doğusundadır. Antik dönemde ise kent Paphlagonia Bölgesi’ninsınırları içerisindedir. Alınlık şeklindeki eser 3,96 m uzunluğa, 2,13 m yüksekliğe ve 0,47 m derinliğe sahiptir. Eserincephesinde, domuz, patera, olpe-pitcher, diptiych, kalemlik stylus , açık rulo, kilit ve anahtar kısmı betimlenmiş birkutu, amphora, bağ bıçağı, balta-kazma saban, kazıma tekniği ile yapılmış bir sepetin her iki tarafında betimlenmiş ikikuş, meyve sepeti, asma yaprakları, üzüm salkımları ve salkımlardan üzüm yiyen küçük bir kuştan oluşan kompozisyongörülmektedir. Mevcut figürlerin varlığı bu levhanın bir mezara ait olduğunu göstermektedir. Alınlık formundakieserin; günümüze kadar yapılan stel ve adak levhası sınıflandırmalarında formu itibariyle, “Alınlıklı Steller” anabaşlığında, “Tympanonu Bezeli Steller”, “Beşik Çatılı Steller” gibi alt gruplar içerisinde değerlendirilmiştir. Ancakanılan stel gruplarında bu alınlık masif blok üzerine şematik olarak işlenmiştir. Ayrıca bu stellerin ebatları oldukçaküçüktür. Anılan steller göz önüne alındığında, eserin sadece alınlıktan ibaret oluşu ve alışılmışın dışındaki boyutları,mevcut sınıflandırmalara uymamaktadır. Bu bağlamda kentin yakın çevresindeki mezarlarla karşılaştırma yapıldığındain-situ durumda bir khamasorion mezar tespit edilmiş ve bu mezar ışığında eserin khamosorion bir mezara ait olduğuanlaşılmıştır. Benzer örneklerin sadece bu bölgede olması itibariyle Güney Paphlagonia Tipi Alınlık Stel olarakadlandırılmıştır. Üzerindeki figürlerden eser MS 2-3. yüzyıllar arasına tarihlenmiştir. Bu çalışmayla bölgenin Romaİmparatorluk Dönemi mezar mimarisi ve ölü gömme geleneği bağlamında oldukça önemli veriler elde edilmiştir
Keywords : Paphlagonia, Mezar Steli, Roma, Khamosorion, Tympanon, Ölü Gömme Geleneği