TARİHSEL DOKUDA SOSYAL DEĞİŞİME DUYARLI BİR SAĞLIKLAŞTIRMA MODELİ; PATLICANLI YOKUŞU-İZMİR

Authors : Hümeyra BİROL AKKURT, Hayat ZENGİN ÇELİK, Deniz GÜNER, H Evren ERDİN, Feyzal AVCI ÖZKABAN

Pages : 89-108

Doi:10.22520/tubaked.2017.16.004

View : 23 | Download : 10

Publication Date : 2017-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihi yerleşimlerin kültürel değerlerinin güçlendirilerek korunması, koruma disiplinin önemli tartışma alanlarından biridir. Ülkemiz açısından bu konu, tarihi dokuların ağırlıkla sosyal yapıda gözlenen değişimlerden etkilenerek birer çöküntü bölgesine dönüşmeleri ile daha da kritik açılımlara sahiptir. Diğer yandan son yıllarda, bu tür tarihi dokuları sağlıklaştırmaya yönelik müdahale önerilerinin ağırlıkla alan dışı kullanıcılarının talep ve beklentilerine öncelik verecek biçimde yapılandırılması ve bu kapsamda yaratılan sosyal değişim temelinde ortaya çıkan sorunlar konuya tartışılması gereken bir içerik kazandırmaktadır. Bu noktadan hareketle sunulan yazı, ülkemiz sağlıklaştırma uygulamalarında sıklıkla izlenen olumsuz sonuçlar ve özellikle de “mutenalaşma” olarak yaşanan değişimler üzerinden, bu tür alanlarda geliştirilebilecek stratejik koruma yaklaşımlarının ve müdahale öngörülerinin nasıl yapılandırılabileceğine ilişkin bir öneriyi paylaşmayı amaçlamaktadır. Yerin fiziksel, sosyal ve kültürel niteliklerini bütüncül anlamda koruyarak sürekliliğinin sağlanması hedefine temellendirilmiş model önerisi, İzmir tarihi konut dokusunun önemli arterlerinden biri olan “Patlıcanlı Yokuşu 806sokak ”nu konu alan sağlıklaştırma çalışmasının deneyimleri üzerinden aktarılmaktadır. Yazı kapsamında, bölgenin var olan sorunlarını dikkate alarak kentle yeniden bütünleştirilebilmesine imkân verecek sosyal değişime duyarlı senaryolar ve önemli tarihsel unsurlar arasında bir bağlantı aksı olarak yokuşun kullanılabilirliğini artıracak kültürel, işlevsel ve mekânsal öngörüler özetlenerek sunulmaktadır.
Keywords : Tarihi çevre koruma, sağlıklaştırma modeli, sosyal değişim, yaşam kalitesi, sosyal kültürel sürdürülebilirlik, İzmir Patlıcanlı Yokuşu