BURSA SÜMBÜLLÜ BAHÇE KONAĞI VE MÜŞTEMİLATI REKONSTRÜKSİYON SÜRECİ

Authors : Petek KAPAR, K Kutgün EYÜPGİLLER

Pages : 0-0

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2011-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Sümbüllü Bahçe Konağı, Bursa - Hisariçi Semti Osmangazi Mahallesi`nde yer almaktadır. Hisariçi Bursa`nın en eski yerleşim yeri, Osmangazi Mahallesi de bu yerleşim bölgesinin en eski mahallesidir. Hisar Bölgesi, Roma ve Erken Bizans Dönemi`ne ait arkeolojik kalıntıların, sivil mimarlık örneği yapıların yoğun olarak bulundu­ğu bir yerleşmedir. Yapı grubu, Osman Gazi ile Orhan Gazi`nin mezarlarının bulunduğu Tophane Meydanı`nın doğusundaki Bursa surlarının doğu burcunun üzerine inşa edilmiştir.Sümbüllü Bahçe Konağı 1921 yılında yapılmaya başlanmış, diğer beş müştemilat yapısı da sonraki dönemler­de eklenmiştir. Yapı topluluğu, Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 1986 ve 1993 yıllarında tescil edilmiştir. Konak, Cumhuriyet Dönemi `ne tarihlenmekle birlikte 19. yüzyıl sonu 20. yüz­yıl başlarına özgü geleneksel konut mimarisinin tipik bir örneğidir.İlk yapılan ve çalışmada A yapısı olarak isimlendirilen ana konak yapısı ve B yapısı olarak isimlendirilen ana konağa bitişik yapının zemin kat mutfak mekanıdır. A yapısı kagir bodrum kat üzerine ahşap karkas yapım tekniğiyle inşa edilmiştir. Mutfak mekanının devamına ve üzerine sonraki dönemlerde kat ilave edil­miştir. Bu iki ana yapı etrafındaki diğer dört yapı zaman içinde ihtiyaca göre inşa edilerek bir bahçe çev­resinde toplanmışlardır. Uzmanlarla yerinde yapılan inceleme ve tetkikler sonucu yapıların hem malzeme hem de taşıyıcı sistem açısından restorasyon teknikleri ile korunamayacağına karar verilmiştir. Bu karar­dan sonra rekonstrüksiyon projesi hazırlanmıştır. Sümbüllü Bahçe Konağı ve ekyapıları 1. derece arkeo­lojik sit alanında bulunmaktadır. Rekonstrüksiyon projesi öncesinde Bursa K T. V.KB. Kurulu tarafından yapı oturma alanlarında arkeolojik araştırma kazısı istenmiştir. Yapılan kazı sonucunda A-B yapıları ve bahçenin kuzeyindeki C yapısı ile batısındaki D yapılarının 2-4 m kadar altında farklı dönemlere ait arkeo­lojik kalıntılar ortaya çıkmıştır. Kazılar sonucunda ortaya çıkan verilere göre tekrar proje hazırlanıp Kurul tarafından onaylanmış, uygulaması bu doğrultuda tamamlanmıştır.Rekonstrüksiyon projesinde yapılara yeni işlev yüklenirken yapıların mimari özellikleri ile uyumu, arkeolojik kazı sonucu açığa çıkan dönemsel katmanlar, çevre halkın ihtiyaçları ve yapıların bulundukları yer göz önüne alın­mıştır. Bu aşamada mal sahibi olan belediye yetkilileriyle ve çevre halkıyla görüşülmüştür. Değerlendirmeler sonu­cunda, kültür turizminin yoğun olarak yapıldığı Hisar Bölgesi`ndeki yapı topluluğuna `Sosyal ve Kültürel Mer­kez` işlevi verilmiştir.
Keywords : Bursa, Sümbüllü Bahçe Konağı, restorasyon, mimari koruma, rekonstrüksiyon