Yumurtalık Adana Arkeolojik Kültür Varlıkları Envanteri 2005

Authors : Erkan KONYAR, Mustafa Hamdi SAYAR

Pages : 23-31

View : 21 | Download : 10

Publication Date : 2006-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :15 -30 Eylül 2005 tarihleri arasında sürdürülen Yumurtalık arkeolojik envanter çalışmalarımız Prof. Dr. Mustafa H. Sayar, Dr. Erkan Konyar, Arş. Gör. Gürkan Ergin, Arş. Gör. Serap Özkan Kılıç ve Sevinç Duvarcı`dan oluşan bir ekip ta­rafından yürütülmüştür.Çalışmamızın ana amacı TÜBA-TÜKSEK Türki­ye Kültür Envanteri Projesi kapsamında, böl­gede yer alan arkeolojik yerleşme alanlarının tespiti ve belgelenmesidir. Bunun yanı sıra, çalışma sırasında tespit edilen yerleşmeler­den toplanan çanak çömlek parçalarının de­ğerlendirilerek, söz konusu yerleşmelerin tarihlendirilmesi, böylelikle bölgenin yerleşim tarihinin ortaya konması ikincil amacımız ol­muştur.Bu çerçevede, bölgede yapılan kazılarda ve yüzey araştırmalarında sıklıkla karşılaşılan bir malzeme grubu olan ve `Suriye-Kilikya boyalı­ları ` olarak adlandırılan çanak çömleklerin yo­ğunluğu, dağılımı ile yakın bölgelerdeki örnek­lerle olan ilişkilerinin ortaya konmasını önemli gördük. Çalışmamızın önem verdiğimiz bir di­ğer boyutu ise bölgedeki Hitit varlığıdır özel­likle arkeolojik buluntulardan yola çıkılarak böl­geye Hitit etkisinin hangi dönemde geldiği, niteliği ve süreci ortaya konmaya çalışılacaktır. Ayrıca bölgede Son Tunç II döneminin ortala­rından Demir Çağına uzanan kronolojide Kıbrıs-Myken grubu çanak çömleğin dağılımı ve özellikle MÖ 1. binyılın başlarında ortaya çıkan Geç Hitit Beyliklerinin başta çanak-çömlekler olmak üzere maddi kültür unsurlarının belir­lenmesi amaçlanmaktadır.2005 yılı arazi çalışmalarımız bölgede yer alan höyükler üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu çerçe­vede daha önce tespit edilmiş ve yayınlarda yer alan Antikçağ yerleşme alanlarının önce­likle taranması planlanmıştır. Bu çalışma so­nucunda 4 höyük, 1 Antikçağ yerleşmesi tes­pit edilmiş ve belgelenmiştir. Yeniköy Höyüğü env. no: O35.A11.1 , Zeytinbeli Höyüğü env. no: O35.A11.2 Gölovast Höyüğü env. no: O35.A11.3 ve Ayaş Höyük env. no: O35.Al 1.4 olarak kaydedilen höyükler ova düzeyinde orta büyüklükte höyüklerdir. Söz konusu höyüklerde yüzey taraması yapılarak envanter formları doldurulmuş ve malzeme toplanmıştır.Tespit edilen höyüklerde en çarpıcı malzeme grubu beklentilerimizi doğrulayarak `Suriye-Kilikya Boyatılan` ve Hitit çanak çömleği ol­muştur MÖ 2. binyılın ikinci çeyreğinde ku­zeybatı Suriye ve Kilikya`da görülebilen boyalı çanak çömlekler, bölgenin siyasi olarak ba­ğımsız ve bölgesel kent devletlerinin oluştuğu süreçle ilgilidir. Bu durum kuzey Suriye`de iz­lenebilmekle birlikte Adana ovalarında bu mal­zeme grubunun geldiği tabakaların niteliği ve yerleşme özellikleri ancak arkeolojik kazılarda netlik kazanabilir Diğer bir önemli sonuç ise Yumurtalık kıyı şeridine yakın bir bölgede tes­pit ettiğimiz Zeytinbeli Höyüğünden topladığı­mız Hitit İmparatorluk dönemi çanak çömlek­leridir. Bu buluntular bölgede bir Hitit yerleş­mesinin varlığına işaret eder.
Keywords : Adana Yumurtalık, höyük, Suriye Kilikya boyatılan, Hitit