İSTANBUL-BEBEK (HÜMAYÛNABÂD) CAMİSİ`NİN DÜNÜ VE BUGÜNÜ

Authors : Sezgi GİRAY KÜÇÜK

Pages : 87-108

Doi:10.22520/tubaked.2022.26.005

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bebek semtinin simge yapılarından Bebek Camisi, 1725’te Bebek köyü kurulurken kırma çatılı, L plan şemalı bir köy camisi niteliğinde inşa edilmiştir. 1913 yılında ise bu cami yıkılarak yerine farklı bir plan şemasıyla, kubbeli, kâgir, revaklı, dikdörtgen planlı yeni bir cami, Mimar Kemalettin Bey tarafından tasarlanarak inşa edilmiş olup bu cami günümüzde de varlığını sürdürmektedir. Bu çalışmanın amacı, Boğaziçi’nin önemli kültür varlıklarından Bebek Camisi’nin inşasından günümüze geçirdiği değişimi gözler önüne sermektir. Bu kapsamda, Osmanlı ve Cumhuriyet Arşivi belgeleri, eski fotoğraf, gravür ve haritalar, Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü Arşivi’nde yer alan, caminin geçmiş dönem onarımlarına ilişkin dosyalar ve günümüz fotoğrafları kullanılmıştır. Yapılan incelemeler sonucunda, günümüzde ayakta olan Bebek Camisi’nin 1960 yılı onarımında, o dönemde yapılan pek çok eski eser onarımında görüldüğü gibi, çimento esaslı malzemeler ile onarıldığı, özgün alçı revzenlerin sökülerek çimento ile yenilendiği, sıvalarda ve harçlarda çimento kullanıldığı, bu sebeple ve deniz kenarında konumlanması sebebiyle tuz kristallenmesi insert ignore into journalissuearticles values(çiçeklenme); probleminin yapının genelinde görüldüğü tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra plan şemasında yapılan değişiklikler de caminin özgünlükten uzaklaşmasına sebep olmuştur. 2019-2022 restorasyonuyla yapının planı özgün haline getirilmiş, olumsuz tuz etkisi ve diğer problemler giderilerek cami onarılmıştır. Bu çalışmada, bir Cumhuriyet dönemi yapısı olan Bebek Camisi ile sembolize edilmekte olan Bebek semtinin tarihinin aslında çok daha eskiye dayanmakta olduğu ve günümüzde görülen Bebek Camisi’nin yerinde 18. yüzyılda, kırma çatılı bir caminin olduğu gözler önüne serilmek istenmiştir. Hangi döneme ait olursa olsun kentin geçmişinde yeri olan kültür varlıkları korunmalı, özüne uygun malzeme ve tekniklere restore edilerek gelecek kuşaklara aktarılmalıdır.
Keywords : restorasyon, onarım, kültür varlığı, Bebek, cami