ESKİŞEHİR LAÇİN KIRSALINDAKİ GELENEKSEL KONUTLARIN MİMARİ ÖZELLİKLERİ

Authors : Durduşen Öztürk, Hicran Hanım Halaç

Pages : 39-62

Doi:10.22520/tubaked.1242927

View : 120 | Download : 134

Publication Date : 2024-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Kırsal yerleşimlerdeki geleneksel sivil mimarlık yapılarının tescilsiz olmaları, kırın verdiği göç, geleneksel yapıların günümüz konfor şartlarını sağlamadığı düşüncesi, geleneksel malzeme ve ustalığa olan ulaşım zorluğu, deprem yönetmeliği gibi çok farklı sebeplerle kırsal yerleşimlerin geleneksel dokuları yok olmaktadır. Eskişehir İli, Sarıcakaya İlçe’ne bağlı Laçin kırsalı verimli tarım arzileri ve dört mevsim tarım yapmaya uygun iklimiyle Eskişehir bölgesi için özel bir kırsal bölgedir. Bu çalışmanın amacı, kırsal yaşamın devam ettiği ve özgün mimariye sahip konut sayısının halen çoğunlukta olduğu Laçin kırsalının mimari dokusunun tespit edilmesi ve belgelenmesidir. Çalışmada öncelikle literatür taraması ve alan araştırması yapılmıştır. Daha sonra haritalama yöntemi ile analiz paftaları hazırlanmış, yazılı belgeleme ile köydeki yapıların envanterleri oluşturulmuştur. Yapıların cepheleri ve köy sokakları fotoğraflarla belgelenmiştir. Doku analizi verilere göre istatistiksel sonuçlar elde edilmiş ve grafikler oluşturulmuştur. İçine girilebilen evlerin geleneksel yöntemlerle rölöveleri alınmış ve Autocad programı kullanılarak plan krokileri ve cephe rölöveleri çizilmiştir. Çalışmada doku analiziyle Laçin kırsalındaki tüm yapıların işlev ve yapım sistemi analizi, geleneksel konut yapılarının ise kat sayı, kullanım durumu, özgünlük durumu, yapısal sağlamlık durum analizleri yapılmıştır. Sonuç olarak; dokuyu oluşturan konut yapılarının %59’u geleneksel yöntemle inşa edilmiş ve günümüze ulaşmış yapılardır. Ayrıca geleneksel yapıların %31’i özgün, %61’i halen kullanılıyor, %32’si yapısal olarak iyi durumdadır. Geleneksel konutlar ahşap ve kerpiç yapı malzemeleri kullanılarak hımış teknikle üretilmişlerdir. Baskın plan tipi iç sofalı plan tipidir. Cephelerde ve iç mekanda süsleme yoktur. Köydeki geleneksel yapılar çevre köylerdeki geleneksel yapılarla benzer özellikler taşımaktadır. Çalışma, Laçin kırsalının daha önce hiç çalışılmamış olan geleneksel sivil mimarlık örnekleri olan konutlarının belgelenmesi, korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması açısından önem taşımaktadır.
Keywords : kırsal mimari, Doku Analizi, Eskişehir, Laçin, Hımış, Geleneksel Konut