SAMSUN’DA BİR PAUL BONATZ ESERİ: SAMSUN ERKEK SANAT ENSTİTÜSÜ BATILILAŞMA ETKİSİNDEKİ MESLEKİ EĞİTİMİN MİMARI DEĞERLENDİRMESİ

Authors : Saadet Gündoğdu

Pages : 11-38

Doi:10.22520/tubaked.1363692

View : 159 | Download : 131

Publication Date : 2024-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanayinin gelişimi kültürel dönüşümün dinamiklerini hızlandırmıştır. Modernleşme ve endüstrileşmeye paralel olarak mesleki eğitime duyulan ihtiyaç, çeşitliliğin artmasına ve yeni okulların açılmasına sebep olmuştur. Kentlerimizdeki hızlı değişime paralel olarak yakın geçmişte kullanılan yapıları, mekânları ve bunların oluşturduğu çevreyi toplumsal hafızada saklamak, onarmak modern mirasın korunması adına kaçınılmaz bir sorumluluktur. Bu mekânlar hatıralarımızı biçimlendirir ve zamanın ruhunu şahsiyetimize yansıtır. Çalışmamıza konu edilen Erkek Sanat Enstitüleri de bu mekânlar arasındadır. Samsun Erkek Sanat Enstitüsü 1943- 1944 öğretim yılında geçici olarak 30 Ağustos İlk Öğretim Okulu binasında mesleki eğitim kapsamında Marangoz, Demir ve Tesviye Bölümü ile öğretime başlamış 1945 yılından itibaren İstiklal Mahallesi’ndeki bugünki konumuna geçmiştir. Zamanla değişen eğitim müfretadı ve ihtiyaçlar doğrultusunda yerleşkede yeni yapılar inşa edilmiştir. Okulun bugünki adı Şehit İlhan Hamlı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’dir ve eğitim-öğretim sürdürülmektedir. Eski Samsun Erkek Sanat Enstitüsü (atölyeler ve derslikler bölümü) okul projesi Alman mimar Paul Bonatz’ın yönetici olduğu Teknik Eğitim Müsteşarlığı Ofisi tarafından tip proje olarak hazırlanmıştır. Günümüzde bu yerleşkedeki bazı yapılarda güçlendirme çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmayla Samsun’da hızla yok edilen Cumhuriyet sonrası modern yapı stokunun bir örneği üzerinden modern mirasın ve mesleki eğitim yapılarının değeri ve belgeleme çalışması yapılarak neden korunması gerektiği ortaya konulmaktadır.
Keywords : Erkek Sanat Enstitüsü, modern miras, güçlendirme, Paul Bonatz, mesleki eğitim, sanayileşme, yerleşke, Endüstri Mirası