Akdağ ve Topuz Dağı (Nevşehir) civarındaki peribacaları gövdesinde oluşan oksidasyon kabuğu ve morfojenetik önemi

Authors : İbrahim Kopar

Pages : 53-68

Doi:10.17211/tcd.95099

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2014-09-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Akdağ ve Topuz Dağı yöresi insert ignore into journalissuearticles values(Nevşehir); İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak Bölümü’nün güneyinde yer almaktadır. Bu saha anıt görünümlü peribacaları ve renkli piroklastiklerin aflore ettiği Türkiye’nin en dikkat çeken volkanik yöresidir. Badlands topoğrafyasının en önemli şekli olan peribacaları gövdesinde oksidasyon kabuğu oluşmaktadır. Bu kabuk yarı kurak ve yarı nemli aktüel iklim koşullarında tüflerdeki elementlerin oksidasyonuyla meydana gelmektedir. Oksidasyon kabuğu, peribacalarının morfojenezinde oluştuğu yüzeyi savunarak çok önemli bir rol üstlenmektedir. Bu amaçla inceleme alanındaki 26 istasyonda kabuk kalınlığı ölçümleri yapılmıştır. Kabuk kalınlığının minimum 0,3 cm ile maksimum 12 cm arasında değişen kalınlıkta olduğu tespit edilmiştir. En kalın kabuklara Göreme Vadisi’ndeki peribacalarında rastlanmıştır. Buna karşılık ince kabuklar Topuz Dağı civarındaki peribacalarında yer almaktadır. Peribacalarının korunması için bu kabuğa şiddetle ihtiyaç vardır. Bu yüzden insanların yer şekilleri üzerindeki tasarruflarına çok etkili bir sınırlama getirilmelidir. Anahtar kelimeler: Peribacası, Oksidasyon Kabuğu, Akdağ, Topuz Dağı, Nevşehir, Türkiye.
Keywords : Peribacası, Oksidasyon Kabuğu, Akdağ, Topuz Dağı, Nevşehir, Türkiye