Kırsal göçler ile sosyo-ekonomik özellikler arasındaki ilişkilerin analizi

Authors : Mehmet GÜRBÜZ, Murat KARABULUT

Pages : 37-60

Doi:10.17211/tcd.40740

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2014-10-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de, 1950’li y ı llarda h ı zlanmaya ba ş layan iç göçler, her geçen gün daha da artarak günümüze kadar devam etmi ş tir. K ı rsal yerle ş melerden ş ehirlere olan göçler k ı rsal göçler olarak adland ı r ı lmakta ve iç göç hareketleri içerisinde önemli bir oran olu ş turmaktad ı r. Türkiye’de, 1995-2000 döneminde 1.775.909 ki ş i k ı rsal alanlardan ş ehir merkezlerine göç etmi ş tir. K ı rsal nüfus say ı s ı fazla olan Orta Anadolu, Bat ı Anadolu ve Do ğ u Anadolu’daki baz ı illerin k ı rsal nüfusu az olan illere göre say ı sal olarak daha fazla göç verdi ğ i belirlenmi ş tir. K ı rsal göç oran ı n ı n ise, genel olarak Do ğ u Anadolu, Güneydo ğ u Anadolu, Karadeniz ve İ ç Anadolu bölgelerinin illerinde yükseldi ğ i, Bat ı Karadeniz bölümü ve Akdeniz bölgesinin k ı y ı illerinde, Marmara ve E ğ e bölgelerinin bir çok ilinde dü ş tü ğ ü görülmektedir. İ nsanlar ı n do ğ duklar ı k ı rsal topraklar ı b ı rak ı p ş ehirlere göç etmesinin temelinde çok say ı da sosyo-ekonomik faktör bulunmaktad ı r. Bu çal ı ş mada, hiyerar ş ik kümeleme, korelasyon ve regresyon gibi istatistiksel teknikler kullan ı larak k ı rsal göçü etkileyen sosyo-ekonomik faktörler analiz edilmi ş tir. Hiyerar ş ik kümeleme sonucunda, k ı rsal benzerlik bak ı m ı ndan kom ş u illerin birbirleriyle grup olu ş turdu ğ u ve genel olarak co ğ rafi bir bütünlük oldu ğ u belirlenmi ş tir. Hiyerar ş ik benzerlik gruplar ı ile k ı rsal göç oranlar ı kar ş ı la ş t ı r ı ld ı ğ ı nda tam bir örtü ş me olmamaktad ı r. Pearson korelasyon analizde, k ı rsal göç oran ı ile kullan ı lan 39 sosyo-ekonomik de ğ i ş kenin 3’ü orta derecede, 12’si zay ı f derecede, 21’i çok zay ı f derecede ili ş kili oldu ğ u tespit edilmi ş tir. K ı rsal göç oran ı ile ili ş kili olan 39 de ğ i ş kenin, %95 güven aral ı ğ ı nda, 18 de ğ i ş kenin istatistiksel aç ı dan önemli oldu ğ u, geriye kanlan 21 de ğ i ş kenin ise önemsiz oldu ğ u belirlenmi ş tir. Bu istatistik sonuçlar ı na göre, k ı rsal göçün, sosyo-ekonomik verilerden büyük ölçüde etkilendi ğ i, bununla birlikte, elimizde olmayan veya ölçülemeyen baz ı sosyo-psikolojik faktörlerden, ş ehirlerin çekici özelliklerinden ve iletici faktörlerden de etkilendi ğ i belirlenmi ş tir. Anahtar kelimeler: Kırsal göç, sosyo-ekonomik özellikler, hiyerarşik kümeleme, korelasyon, regresyon,
Keywords : Kırsal göç, sosyo ekonomik özellikler, hiyerarşik kümeleme, korelasyon, regresyon