Türk Din Psikolojisinde Öncü Bir İsim: Kerim Yavuz Üzerine Biyografik Bir Araştırma

Authors : Mustafa Koç

Pages : 129-236

Doi:10.59379/tdpd.1585492

View : 91 | Download : 69

Publication Date : 2024-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Din psikolojisi alanında bilimsel araştırma yapan ve akademik metin üreten alan aktörüne akademisyen ‘din psikoloğu’ denir. Bu makalede, Türkiye’de din psikolojisi alanında yapılan bilimsel çalışmaları başlatan ilk akademisyen din psikologlarından birisi olan Kerim Yavuz’un (a) akademik hayatı, (b) özel ilgi alanları, (c) akademik çalışmaları, (d) lisans ve lisansüstü dersleri, (e) yönettiği lisansüstü tezleri ve (f) Türk din psikolojisi çalışmaları ve alan tarihindeki yeri üzerine uzman katılımcılar ile eşi ve çocuklarının (n=26) kişisel düşüncelerine yer verilmiştir. Sonuç olarak makalede; (i) Yavuz’un, 25 yaşında Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun olduğu; 32 yaşında Almanya Albert Ludwing Üniversitesi’nde doktorasını tamamlayarak \\\"doktor\\\" unvanını aldığı; 33 yaşında Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi’nde \\\"asistan doktor\\\" olarak göreve başladığı; 38 yaşında \\\"doçent\\\" ve 48 yaşında \\\"profesör\\\" unvanlarını kazandığı; 49 yaşında Erciyes Üniversitesi’ne öğretim üyesi olarak atandığı; 53-61 yaşları arasında Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde dekanlık yaptığı; 67 yaşında emekli olduğu ve 34 yıllık bir akademik kariyer süresince çeşitli üniversitelerde görev aldığı; 2023 yılında 82 yaşında vefat ettiği; (ii) ‘(a) din psikolojisi, (b) eğitim psikolojisi, (c) kültürlerarası din eğitimi, (d) çocuk gelişimi ve din eğitimi, (e) dinsel inançların psikanalizi, (f) toplumsal dönüşüm, (g) edebi metinlerde dinsel semboller ve (h) sosyal bağlamda dinsel kimlik gibi özel ilgi alanlarının (n=8) olduğu; (iii) Türk din psikolojisi tarihindeki bağlamsal konumu olarak din psikoloğu olan Yavuz’un din psikolojisinin tanınmasını kapsayan birinci dönem [1949-1979] içerisinde değerlendirilebileceği; (iv)-Toplam olarak önemli sayıda (n=43) bilimsel çalışmaları/eserleri bulunan Yavuz’un akademik ürün çeşitliliğine göre bakıldığında, en çok ulusal ve uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makalelerinin (n=14) olduğu, bunu da sırasıyla bildirileri (n=13) ve kitapları (n=10) ile diğer çalışmalarının izlediği; (v)-Yavuz’un lisans ve lisansüstü düzeyde din psikolojisi ve pedagojik formasyonu da içine alacak biçimde çeşitli konuları kapsayan dersler (n=17) verdiği; bu derslerin büyük kısmının lisansüstü düzeyde olduğu; (vi)-Yavuz’un öğretim üyeliği süresince yönettiği lisansüstü tezlere bakıldığında ise yüksek lisans (n=14) ve doktora (n=5) tezleri olmak üzere toplamda 19 tez yönettiği tespit edilmiştir.
Keywords : Din psikolojisi, Biyografik çalışma, Kerim Yavuz, Bilim tarihi, Literatür