KAZAK DİLİNDEKİ DEYİMLERİN KULLANIM ÖZELLİKLERİ

Authors : Karlygash SAREKENOVA

Pages : 197-214

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2018-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Dilimizin kelime hazinesinde sadece birer sözcükle değil, birkaç sözün bir araya gelmesiyle yapılan birleşik sözcüklere de rastlanır. Örneğin insert ignore into journalissuearticles values(direkt çeviri);: ala ağız insert ignore into journalissuearticles values(kavga etmek);, taya işaret basılmışçasına insert ignore into journalissuearticles values(çok belli, anlaşılmaması zor);, saçı dik durmak insert ignore into journalissuearticles values(kalbi yerinden fırlamak);, koyun ağzından ot almaz insert ignore into journalissuearticles values(karıncayı bile incitmez);, koyun üzerinde tarlakuşunun yumurta bırakması insert ignore into journalissuearticles values(barış zamanında yaşamak);. Kazak dilinde bunun gibi birleşik sözcükler fazlasıyla vardır. Bunlar deyimler veya kalılplaşmış sözler olarak adlandırılır. Kalıplaşmış söz en az iki sözden oluşup bütün bir anlamı içeren birleşik sözcüklerdir. Deyimler kullanım alanına göre üç yönden dikkate alınmaktadır: 1); Eski deyimler 2); Pasif deyimler 3); Dilimizde etkin bir şekile kullanılan aktif deyimler. Eski kalıplaşmış sözler dediğimiz şimdiki zamanda kullanılmayan, anlamını ancak sözlükten anlayabildiğimiz, genellikle kurgusal edebiyat dilinde, onun içinde tarihî eserlerde kullanılan kalıplaşmış sözlerdir. Eski deyimler arkaizmler insert ignore into journalissuearticles values(kullanımdan düşmüş deyimler); ve tarihî deyimler olarak ikiye bölünür. Arkaizm deyimler gelenek ve toplumsal bilinç ile ilgili deyimler, âdetlerle ilgili deyimler, din anlayışıyla ilgili deyimler, ev yaşantısyla ilgili deyimler, insanla ilgili deyimler, ruh hâli ve keyifle ilgili deyimler olarak gruplara ayrılmaktadır.
Keywords : Kalıplaşmış sözler, eski deyimler, arkaizm deyimler, tarihî deyimler, pasif deyimler, ölçüm birimleriyle ilgili deyimler