Köroğlu’nun Halep Seferi (Amasya Varyantı) Metin İncelemesi

Authors : Serdar UĞURLU

Pages : 29-62

View : 17 | Download : 13

Publication Date : 2018-06-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmamızda daha önce metinlerine ulaşamadığımız sadece ismen varlığından haberdar olduğumuz Köroğlu destanı “Halep Kolu” adlı kol destanının 60 dakikalık bir kaset kaydından hareketle elde edilmiş olan metinleri ele alınmıştır. Bu hikâye kaynak kişilerin ifadelerine göre ilk kez 1960 senesinde Amasya’nın Aydınca Nahiyesi, Yeşilöz Köyü’nde, Âşık Veysel ve yardımcısı ya da çırağı olan Âşık İbrahim’in de bulunduğu bir mecliste, Âşık Mehmet tarafından dillendirmiş ve kayıt altına alınmıştır. Âşık Veysel ve beraberindeki Âşık İbrahim bu köyde Âşık Mehmet’in evinde üç gün misafir kalmışlardır. Âşık Veysel çok memnun kaldığı bu misafirlik sonrası sanatını ve yeteneğini takdir ettiği Âşık Mehmet ile sazlarını değiş tokuş etmiş ve bu şekilde köyden ayrılmıştır. Âşık Mehmet’in mecliste dile getirdiği Köroğlu hikâyesi incelendiğinde, Köroğlu kollarından Halep Kolu’nun bir varyantı olduğu görülmektedir. Ses kaydı tarafımızca, büyük bir itina ile tekrar tekrar dinlenilerek deşifre edilmiş ve elde edilen metin, çalışmamızın konusunu oluşturmuştur. Çalışmada metne geçilmeden önce Anadolu sahası Köroğlu kolları üzerine bugüne kadar yapılan çalışmalar hakkında bilgiler verilmiştir. Bu çalışmalarda Halep kolu ile ilgili ne türden bilgiler var ise çalışmaya alınmış ancak Halep kolunun metinlerine ulaşılamadığı da ayrıca belirtilmiştir. Metinden hareketle öncelikle Halep kolu ile ilgili geniş bir özete yer verilmiştir. Özetin hemen ardından ise Halep kolu metninde karşımıza çıkan tiplerin neler olduğuna ve tip özelliklerine yer verilmiş, ardından da metnin formellerine geçilmiştir. Metin tip ve formel bakımından oldukça zengin bir metindir. Metinde ayrıca manzum kısımlar da oldukça zengindir. Çalışmamız sonuç kısmında bütün çalışma ile ilgili bir değerlendirme yapılmıştır. Sonuç kısmının hemen ardından da folkloristler ve Köroğlu çalışmalarına ağırlık veren edebiyatçılar için elimizdeki Halep kolunun transkripsiyonlu metnine yer verilmiştir. Transkripsiyonlu metin, kaset kaydından aynen duyulduğu şekli ile çalışmamızın sonuna alınmıştır.   
Keywords : Köroğlu, destan, Halep kolu, varyant, formel