Bir Osmanlı Saray Düğününe Türkistan ve İran’dan Gönderilen Hediyeler

Authors : Ayhan PALA

Pages : 291-310

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı padişahlarının kızlarının evlenmesinde ve şehzadelerin sünnetlerinde düzenlenen düğünler Osmanlı hükümdarının hem tebaasına hem de komşu ülkelerin hükümdarlarına azametini ve şevketini gösterme maksadını güdüyordu. Bu maksatla gerek yurt içinden gerekse komşu ve uzak ülkelerden misafirler davet ediliyor ve gelenler günlerce süren gösterişli düğün merasimlerinde ve şenliklerde ağırlanıyorlardı. Bu makalemizde Osmanlı padişahı III. Murad’ın şehzadesi Mehmed için 1582 yılında İstanbul’da yapılan saray düğününe Türkistan ve İran’dan gelen misafirler ve getirdikleri hediyeler, düğünleri tasvir eden yabancı misafirlerin eserleri, Osmanlı tarihleri ve sûrnamelerin verdiği bilgiler kullanılarak değerlendirilecek ve bu hediyelerin siyasî rekabet ve kültür tarihi bakımından ne mâna ifade ettiği üzerinde durulacaktır. 1582 yılında III. Murad’ın şehzadesi Mehmed için İstanbul’da düzenlenen saray düğünü, cülus merasimi ve barış görüşmeleri gibi başka vesilelerle Türkistan ve İran’dan gönderilen hediyeler arasında yer alan kitaplar, Türkistan ve İran saraylarının kültür seviyesini ve bu ülkeler arasındaki siyasî rekabeti göstermesi bakımından değerli bilgiler vermektedir. Karşılıklı hediye gönderme, bu ülkeler arasında kültür alanında yakınlaşmaya da hizmet etmiştir. İslâm medeniyetinin klasik eserlerinin hediyeler içerisinde büyük bir yer tuttuğu görülmektedir. Bu temaslar ve hediyeleşme, Türkistan Türk kültürünün Osmanlı kültürüne tesirlerini kuvvetlendirerek ortak kültür değerlerinin oluşmasına zemin hazırlamıştır.
Keywords : Osmanlı, düğün, şenlik, hediye, Türkistan, İran