Türk Sanatında Ördek İmgesi: Kültürel İkon veya Sembolik Anlam

Authors : Ayşenur Sezgin Özrili

Pages : 251-268

Doi:10.32449/egetdid.1413269

View : 67 | Download : 133

Publication Date : 2024-06-13

Article Type : Research Paper

Abstract :Doğal dünyanın sevimli yansımaları olan ördekler, doğa ile bağlantısı bulunan, dini ve kültürel anlamlar barındıran ve insanlarla olan ilişkilerinin sanatla buluştuğu özel canlılardır. Türk sanatında ördek sembolizminin, estetik ve görsel denemeleri genellikle ahşap, çini, maden, minyatür, seramik, taş, tekstil, vb. malzemelerle şekillendirilmiştir. Ayrıca Türk sanatında geniş bir yelpazede görülen ördek motifi, resim, heykel, yazı ve diğer sanat formlarında da karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, sanatsal alanda kullanılan ördek imgesinin oluşum serüveni, hangi ikonografik mesajlar ihtiva ettiği ve sanat eseri olma özellikleri, teknik ve üslup analizleri birlikte incelenmiştir. Ördeğin Türk topraklarındaki tarihi ve mitolojik kökenleri araştırılarak Türk sanatında geçmişten günümüze kadar olan süreçteki yeri, süsleme unsuru olarak kullanımı ve yapım teknikleri üzerinde durulmuştur. Ördek imgesi birçok ikonografik mana ihtiva ederek Türk sanatında uzun bir geçmişe sahip olmuş ve çeşitli dönemlerde farklı şekillerde yorumlanmıştır. Ördek imgesinin kullanımında Türk mitolojisi, destanlar, halk hikâyeleri ve masallar gibi kültürel unsurların da etkili olması durumu sanat tarihi alanında bu konuya çok boyutlu bir anlam katmaktadır. Söz konusu çalışmada ele alınan ördek imgesinin Türk sanatındaki kültürel, sembolik ve sanatsal boyutu ortaya çıkarılarak, süsleme ve imgesel konularda başka alanlara da bilimsel anlamda kaynaklık edebileceği düşünülmektedir.
Keywords : Sanat Tarihi, Ördek, İkon, Figür, Süsleme