Kayıt Dışı Ekonominin Belirleyicileri: Türk Devletleri Teşkilatı Ülkeleri Üzerine Bir İnceleme

Authors : Kenan İlarslan, N Serap Vurur

Pages : 481-506

Doi:10.32449/egetdid.1522986

View : 15 | Download : 14

Publication Date : 2024-12-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) ülkelerinde kayıt dışı ekonominin belirleyicilerini araştırmayı amaçlamaktadır. Kayıt dışı ekonomi, literatürde farklı değişkenler kullanılarak geniş kapsamda incelenmiş olmasına rağmen, henüz Türk Devletleri Teşkilatı ülkelerinde ele alınmamıştır. Bu yüzden, bu çalışma kayıt dışı ekonominin ekonomik, sosyal ve finansal belirleyicilerini, ampirik literatürde incelenmemiş olan TDT ülkeleri özelinde araştırmayı hedeflemektedir Çalışmada, 1994-2023 dönemi verileri kullanılarak eşanlı panel kantil regresyonu yöntemiyle analizler yapılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, finansal gelişmişlik düzeyi, kayıt dışı ekonomi üzerinde asimetrik etkilere sahiptir. Diğer yandan insani gelişmişlik düzeyi ve yolsuzlukla mücadele endeksi kayıt dışı ekonomiyi azaltıcı bir etkiye sahiptir. Enflasyonun ise kayıt dışı ekonomi üzerinde istatiksel olarak anlamlı bir etkisi bulunamamıştır. Kayıt dışı ekonomi ile mücadelede sadece finansal ve ekonomik faktörler değil, aynı zamanda sosyal ve politik unsurlar da önemlidir. Bu bulguların, özellikle az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerdeki karar vericiler için önemli bir referans olabilecek nitelikte olduğu söylenebilir.
Keywords : Kayıt dışı ekonomi, finansal gelişmişlik endeksi, yolsuzlukla mücadele endeksi, insani gelişme endeksi, enflasyon