9. Sınıf Coğrafya Ders Kitabında Yer Alan Metinlerin Okunabilirlik Düzeyinin İncelenmesi

Authors : Murat Bayram YILAR

Pages : 1126-1146

Doi:10.37217/tebd.812110

View : 8 | Download : 5

Publication Date : 2020-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Ders kitapları, eğitim-öğretim ortamlarında en yaygın ve en sık kullanılan materyallerden biri olduğu için titiz bir hazırlanma süreci sonunda belli başlı bazı özellikleri taşıması gerekir. Bunlardan biri de ders kitaplarının okunabilirliğinin öğrenci seviyesine uygun olmasıdır. Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim 9. sınıf coğrafya ders kitabının okunabilirlik formülleriyle değerlendirilerek hedef öğrencilerin yaş seviyesine uygun olup olmadığını tespit etmektir. Araştırma, doküman incelemesine dayalı betimsel bir çalışma olarak tasarlanmıştır. Araştırmada, 2017’de güncellenip askıya çıkan Coğrafya Dersi Öğretim Programı’na uygun olarak hazırlanan ve 2017-2018 eğitim-öğretim yılından itibaren tüm Türkiye’de uygulanmaya başlanan 9. sınıf coğrafya ders kitabından rastgele seçilen metinlerin okunabilirlik düzeyleri ölçülmüştür. Metinlerin analizinde Statistical Measurement of Gobbledygook insert ignore into journalissuearticles values(SMOG); okunabilirlik formülü ile Ateşman insert ignore into journalissuearticles values(1997); tarafından Türkçeye uyarlanan Flesch okunabilirlik formülü kullanılmıştır. Analizler sonucunda her iki formülden elde edilen bulguların tutarlı olmadığı görülmüştür. Buna göre SMOG okunabilirlik formülünden elde edilen sonuçlar, ders kitabının hedef kitle öğrencilerinin okuma yaşından yüksek olduğunu göstermektedir. Ateşman’ın uyarladığı formülden elde edilen sonuçlara göre ise bahsi geçen ders kitabının ortalama okunabilme seviyesinin kolay olduğu belirlenmiştir.
Keywords : Okunabilirlik, Okunabilirlik formülleri, Ders kitabı, Coğrafya