ALEVİ İNANÇ SİSTEMİNDE ADLAR VE DİL-KİMLİK İLİŞKİSİ

Authors : Başak UYSAL

Pages : 237-248

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2013-01-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Ad verme, toplumsal ve kültürel kimliği yansıtması bakımından önem taşıyan ve birden çok disiplinin ilgilendiği bir çalışma alanıdır. Bir inanç sistemi olarak Alevilikte de adlar, kişisel tanımlayıcılar olarak kabul edilir. Bu gerçekten hareketle çalışmada Alevi kültüründe kullanılan, kabul gören, tercih edilen ve edilmeyen adların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Alevilikte ad verme, Türk toplumundaki ad verme çerçevesi içerisinde yer almakla birlikte dil bilimi ve kültürel unsurlar açısından kendine özgü bir çizgiye sahiptir. Çalışma, 17 ayrı ocağa mensup 21 Alevi inanç önderi ve taliple gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden odak grup görüşmesi esas alınmış, araştırmacı tarafından oluşturulan Alevilikte Ad Verme Kültürüne Yönelik Görüşme Formu aracılığıyla veriler toplanmıştır. Verilerin kayıt altına alınması, ses ve görüntü kaydı yoluyla gerçekleşmiştir. Çalışma sonucunda Alevi inanç sisteminde tercih edilen isimlerde 1950-2012 yılları arasında dil sosyolojisi bakımından bir katmanlaşmanın gerçekleştiği, bununla birlikte 12 İmamların isimlerinin her dönem tercih edildiği görülmüştür. Alevi inanç sisteminde kullanılmayan/tercih edilmeyen olarak nitelendirilen isimlerin temelinde bazı tarihî karşılaşmaların var olduğu, fakat 2000’li yıllarda söz konusu isimlerin de Alevi toplumunda kullanılmaya başlandığı çalışmada elde edilen önemli veriler arasındadır.
Keywords : Kişi Adları Bilimi, Alevilik, Dil Sosyolojisi, Ad Verme